Порекомендую внимательно прочесть статью в The National Interest с красноречивым названием. Если «одной строчкой», то статья о том, как Иран начал мягко массировать режим сына генерала и верного союзника Израиля Ильхама Алиева.

У автора статьи истерика и стенания, что если Иран будет продолжать массаж, то это приведет к обвалу политики Запада в регионе. Здесь автор безусловно лукавит, приравнивая интересы Израиля и Запада/США. Так было до 7 октября, но не сегодня.

Автор требует спасти Алиева, но как-то забывает, что Азербайджан устроил геноцид в Арцахе, в том числе, при прямой поддержке Израиля, как минимум, оружием. Спасть диктатора, устроившего геноцид? Ну так может и ХАМАС и Путина надо спасти? Тот самый случай, когда надо или трусы снять, или отойти от стены Плача. Спасти и Израиль, и Азербайджан не получится – надо выбирать. Ну а мы будем наблюдать.

Статья рассказывает о группировке «Исламское движение сопротивления Азербайджана» (Islamic Resistance Movement of Azerbaijan,), более известномкак Хусейнийюн (Husseiniyyun) и его лидере Таухидом Ибрагимом Бегли (Tawhid Ibrahim Begli), прокси Ирана с подрывными ячейками на территории Азербайджана.

По своей структуре Хусейниюн является типичной этнорелигиозной вооруженной группировкой и общественно-политическим движением, основанное на радикальном шиитском исламизме и хомейнизме (модель Хезболла), и ставит целью свержение Ильхама Алиева.

Иранское руководство высоко оценивает работу группы, и Ибрагим Бегли упоминалася 30 ноября на ежегодном национальном фестивале Малик Аштар, посвященном военным достижениям Ирана.

Группировку создал Касем Сулеймани, архитектор иранской стратегии иррегулярной войны в 2015 году и дал ему имя. Группировка была переброшена в Сирию для «работы» с «Хезболлой» и набирания опыта.

Последний абзац статьи. «Масштаб действий Хусейнюна в Азербайджане оценить сложно. Службы безопасности хранят молчание о контртеррористических операциях против исламистов. Но на данный момент группировка доказала свою способность наносить удары по целям в Азербайджане и за рубежом. Поскольку иранские прокси наносят удары по военным и правительственным объектам США по всему региону, американский и израильский персонал на Кавказе должен проявлять бдительность».

https://nationalinterest.org/feature/hezbollah-caucasus-207971

Статья по Арцаху. Я бы ее назвал холодной, рациональной, когда автор спокойным голосом дает оценку кровавым событиям, пишет хронику арцахской проблемы. Придраться к автору никакой возможности, он объективен. Но не покидает чувство стыда за поведение армянской власти после арцахской катастрофе, когда автор описывает с какими проблемами сталкивается арцахское армянства в Армении, описывает армянскую реальность.

В статье нет Республики Арцах, и это объективное изложение ситуации. Депутаты парламента Арцаха так и не смогли собраться, чтобы дать оценку уничтожению Республики Арцах, упорядочить сохранения государственности в условиях потери территории государства. Парламент Арцаха остается под полным контролем РФ, и это реальность, которую надо принимать во внимание, не тешить себя надеждами. Хотя я до последнего надеялся, что они соберутся, они обещали собраться, но…

Последний абзац статьи. «Время на помощь нынешним и вынужденным переселенцам Нагорного Карабаха истекает. Из-за безуспешных попыток международного сообщества попытаться разрешить конфликт, жители региона, к сожалению, стали жертвами этой забытой войны. Международное сообщество их подвело, и эту несправедливость не следует игнорировать. Подобное бездействие не может повториться».

https://nationalinterest.org/feature/nagorno-karabakh-eurasia%E2%80%99s-forgotten-conflict-208007

եկտեմբերի 23-ին, ժամը 13։00-15։00-ին՝ Elite Plaza-ի դահլիճում տեղի կունենայ
«Ոգեզէն» համահայկական հարթակի տարեկան ամփոփիչ չորրորդ համաժողովը։

Соберемся завтра, подведем итоги сложного года. Да что там сложного - трагичного года в армянской истории. Но участники платформы "Вогезен", имеющей целью развитие в армянском обществе всеобъемлющего подхода к обороне и безопаности Армении, работали, кое что удалось, многое осталось не реализованным. В основном связанное с государственными институтами.
Впрочем это у же отчитываюсь - за завтра. Желающие могут подойти, принять участие.

https://www.facebook.com/events/367272745979591/?ref_source=newsfeed&ref_mechanism=feed_attachment&action_context=%257B%2522action_history%2522%253A%2522null%2522%257D&paipv=0&eav=AfaGZgmR-gyP3wALmMYfKVvXZqIMzMhB2joGzzlsdZ-5oIcY4RBhFUAa-vYsEqifXrM&_rdr

Пусть будет солнечный пост, несмотря ни на что.

Արև՛, արև՛, ե՜կ, ե՜կ, Զիզի քարին վե՜ր եկ
Zi / Si2 (ծի) - շումերական սեպագրում "ցից, կտրած, կյանք"

Мое поколение, будучи детворой, "распевало" этот стих полной грудью и на всю улицу - хором.

Причем уже тогда меня жутко интересовало, где находится этот самый "Զիզի-քար" (Зизи-камень), на которое призывали спуститься Солнце. Повзрослев, понял, что стих пришел из допотопных времен. И не стих это, а строчка из гимна Солнцу.
А глубже проникнуть и не получится - для этого нужна еще одна жизнь. И не одна.

В памяти осталось то торжество и радость, с которым пелся гимн - нами, детьми. Поет ли гимн новое поколение армянских детей - не знаю.

2023 թվականին Կովկասում տեղի ունեցավ աշխարհաքաղաքական տեղաշարժ, որի հետևանքներն ի հայտ կգան առաջիկա տարիներին։

Նախ, արցախյան աղետն է, որի հետևանքը Ռուսաստանի Դաշնության անխուսափելիորեն դուրս գալն է տարածաշրջանից։ Տեղաշարժի խորությունը դեռ չի գիտակցվում Հայաստանի և Ռուսաստանի Դաշնության կողմից, բայց շուտով կգիտակցվի։

Երկրորդ՝ Վրաստանը կստանա ԵՄ թեկնածուի կարգավիճակ։ Վրաստանը կդառնա ԵՄ անդամ՝ անխուսափելի գործընթաց, որը կհասնի ցանկալի նպատակների, եթե Ռուսաստանի Դաշնությունն ու Թուրքիան չպայթեցնեն Կովկասը։ Մինչև ուկրաինական պատերազմում ճակատի երկար սպասված կայունացումը, դժվար թե Ռուսաստանի Դաշնությունը ներքաշվի հերթական ռազմական արկածախնդրության մեջ։ Վրաստանի կարգավիճակը նշանակում է Եվրոպայի մուտքը Հարավային Կովկաս, երբ Եվրոպայի և Եվրասիայի սահմանը տեղափոխվում է դեպի արևելք և հարավային թեւ և անցնում Վրաստան-Հայաստանով։ Հյուսիսային թևում Ֆինլանդիայի և Շվեդիայի մուտքով ՆԱՏՕ և ամերիկյան զորքերի տեղակայումով Ռուսաստանի Դաշնության հետ սահմանին, գործընթացը կարելի է ավարտված համարել, երբ հնարավոր լինի կենտրոնանալ հարավային թեւում։

Այսպիսով, Ռուսաստանը հեռանում է Կովկասից, իսկ Եվրոպան գալիս է։ Այն, ինչ անհնար էր 18-20-րդ դարերում, իրականություն է դառնում 21-րդ դարում։ Այսինքն՝ ոչ թե Հայաստանն է եկել Եվրոպա, այլ Եվրոպան վերադառձավ իր բնօրրան՝ Հայաստան, որից մնացել է տարածքի 5%-ը։ Հայաստանը կարող էր աշխարհաքաղաքական տեղաշարժի գալ այլ կշռով ու չափերով, սակայն հետխորհրդային ուժային էլիտան ձախողեց ամեն ինչ։

Ոչինչ... Եկեք վերադառնանք այս խնդրին, երբ կառուցենք պետություն՝ բարգավաճ, հզոր հայկական պետություն՝ 18-20 միլիոն բնակչությամբ։ Առայժմ մենք պետք է ազատվենք Ռուսաստանից․ բարդ խնդիր է։

Пригласили на вечерний эфир с Сирануш Папян (Siranuysh Papyan) , говорили о российско-турецких отношениях плюс Иран и место Армении в этом треугольнике. Было затронуто много аспектов и тем – надо смотреть, пересказать не получится, уже не помню.

Наиболее важное, что Армении надо относиться к политике России и Турции/Азербайджана как константе. Она не изменится, во всяком случае, пока не сменятся лидеры режимов – Путин, Эрдоган/Алиев. Хватит фантазировать о новых русских и турках.

Хватит говорить о мире. Это прерогатива победителей, к которым Армения не относится. Армении могут принудить подписать капитуляцию, после которой наступит тот мир, которого желают победители. И если победители приветствуют подписание Арменией «мирного договора», то тем более не стоит его подписывать, если есть такая возможность. Тянуть время и реформировать страну, общество, систему обороны и безопасности.

Единственное, что нас должно интересовать в отношениях с РФ, это как уменьшить зависимость Армении. Но пока что армянские власти наращивают свою зависимость от России в экономической сфере. Это больше чем преступление, это ошибка, так как для РФ и Турции все стороны общественно-экономической жизни элемент войны и военных действий. Россия и Турция мыслят и действуют в рамках военной логики и живут в параллельной реальности, в которой только война. Надо как можно дальше держаться от данных центров силы, преодолевать зависимость Армении от РФ, которая создавалась 30 лет.

https://youtu.be/2YOgTeVd6B4?si=9Gv-cduKJwCJmdpY

Անցած շաբաթվա դրարումներիս մեկի թարգմանությունը հայերեն։

Նախազգացում ունեմ, որ Հայաստանը կապիտուլյացիա է ստորագրելու։ Եվ հենց կապիտուլյացիա, այլ ոչ թե խաղաղության պայմանագիր։ Հայաստանի իշխանությունների բոլոր «հիմնավորումները» «խաղաղության» և «խաղաղության պայմանագրի» մասին կոպիտ մանիպուլյացիաներ են։

Պարտված երկիրն իրավունք չունի խոսել խաղաղության մասին. վերջինս հաղթողի իրավունքն է՝ խաղաղության և հետպատերազմյան աշխարհը ձևավորելու մասին խոսելը, տարածաշրջանային անվտանգության համակարգի ճարտարապետությունը, որը Հայաստանը պետք է ընդունի առանց որևէ հարցի։

Թե ինչու է Հայաստանի վարչապետն իրեն թույլ տալիս խոսել խաղաղության մասին, չեմ կարող ասել։ Սա կա՛մ իրականությունից լիակատար մեկուսացման հետևանք է, կա՛մ հաղթանակածների կողմից իրեն վերապահված դեր։

Հայաստանը պարտվեց Արցախի պահպանման պատերազմում, որը սկսվեց այն բանից հետո, երբ 19-րդ դարում արցախյան մելիքները հրավիրեցին Ռուսական կայսրությունը և երեք դար տեւած առճակատումից հետո ռուս-թուրքական դաշինքին հաջողվեց հասնել իր նպատակին՝ Արցախն առանց հայերի։ 2023 թվականին ընկավ հազարամյակներ շարունակ կանգնած Արցախը։

19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին մենք կորցրինք Արևմտյան Հայաստանը, 20-րդ դարին՝ Նախիջևանը, 21-րդ դարի սկզբին՝ Արցախը։ Բնականաբար, եղել է Հայաստանի իշխանությունների դավաճանությունը՝ դարավոր ավանդույթ։ Բայց խոսքը հիմա դրա մասին չէ։

Վրդովված եմ այն փաստից, որ ես՝ որպես քաղաքացի, գաղափար չունեմ կապիտուլյացիայի պայամանների մասին։ Ինչի՞ն է դավանում Հայաստանի կառավարությունը՝ հասարակության ուշադրությունը կենտրոնացնելով «սահմանազատման» վրա՝ տերմիններ և հասկացություններ, որոնք կիրառելի չեն մեր իրավիճակում։ Պատերազմը շարունակվում է, և այն չի ավարտվի որևէ պայմանագրի ստորագրմամբ, քանի որ մեր թշնամիների նպատակը Հայաստանն է առանց հայերի, և վերջինս չի իրականացվել։

Եվ երկրորդ՝ Հայաստանի իշխանությունը ձգտում է կապիտուլյացիայի ստորագրումը ներկայացնել որպես հսկայական ձեռքբերում՝ հայ ժողովրդին բացահայտ դիմելու և կապիտուլյացիայի մասին խոսելու փոխարեն։ Այնուամենայնիվ, այս ամենը հասարակության մանիպուլյացիա անվանելը ճիշտ չէ․ անհրաժեշտ է մեկ այլ տերմին, որը դեռ չեմ գտնում։

Вернулся подытоживающий год собрания группы общественных организаций платформы «Вогезен». Смешанные чувства.

С одной стороны удивляешься тому, как быстро становится популярной идея о безальтернативности всеобъемлющего подхода к обороне и безопасности Армении, когда весь армянский народ принимает участие в обеспечение безопасности страны, а не только государство. Было заслушано 13 кратких докладов на 5-7 минут, когда докладчики рассказывали о проделанной работе и реализованных проектах. Заслушать всех не было возможности, только основные направления. Пересказать кратко, какие это именно проекты не получится.

Но лично для меня было отрадно видеть инициативы, работающие с подрастающим поколением и помогающие ему правильно себя вести во время кризиса и войны, готовящие новое поколение к таким ситуациям. Причем это не только боевая подготовка или мероприятия гражданской обороны, но также и культура и гражданское самосознание. Растет ответственная и уже подготовленная молодежь, исправляющая ошибки моего поколения.

Меня также впечатлила цифра общественного стрельбища «Азатазен», на котором за два года работы получили базовые навыки огневой подготовки 50 000 человек. И, если в 2022 году в стране было только одно такое стрельбище, то к концу 2023 года уже открылись еще четыре в регионах, планируется еще несколько. Причем государственные структуры оказывают помощь обществу в преодолении бюрократии, а не мешают, что также не может не радовать

С другой стороны несмотря на быстрые темпы роста, они совершенно недостаточны, учитывая экзистенциальный характер угроз Армении. Необходимо охватить более широкие круги армянского общества, а не только остро осознающих опасность. Надеюсь в 2024 году это удастся начать реализовывать.

Кроме того, к всеобъемлющему подходу должно прийти армянское государство и власть. Только общественные усилия и только развитие инициативы «снизу-вверх», когда только общество является движущей силой, не могут обеспечить взрывной рост масштаба активности. Общественные организации понимают, что только вместе со своим государством можно быстро поставить и решить критически важные задачи в рамках системы всеобъемлющей обороны и безопасности (СВОБ) Армении.

Прорыва можно достичь, если государство и общество действуют вместе, координируя свои усилия и стремясь достичь синергии, которая обеспечит прорывное развитие. В этом случае за несколько лет удастся добиться качественного улучшение среды безопасности Армении как внутри страны, так и регионе. Общество готово к такому взаимодействию, дело за государством.

В 2023 году были начаты несколько обнадеживающих проектов, в рамках которых общество и государство учились работать вместе. Не скажу, что это было легко, причем для обоих сторон, но получалось. Однако в 2024 году необходим прорыв в данных отношениях. Этого требуют угрозы, перед которыми стоит Армения. Надо объединять усилия, надо строить СВОБ Армении. Надеюсь в этом смысле 2024 год станет прорывным.

Рождественский вечер для католиков, но сил нет поздравлять, лицемерить не хочу.

Навестил моих воинов, что покоятся на Ераблуре. Хотя не все успокоились, много новых могил. Ераблур расширился в 2023 году.

Последняя неделя года, к концу которой надеюсь сделать итоговый пост. Но шагая в офис осознал, что под обломками арцахской катастрофы оказались погребены все политические организации Армении.

Неважно какие организации: находящиеся у власти и провластные; так называемые “оппозиционные”, задача которых помочь премьер-министр остаться у власти; так называемые “радикальные” и “национальные”, выполняющие ту же задачу и в подавляющем большинстве случаев распоряжения РФ - евразийцы всех мастей и раскрасок по всем политическому спектру.

Под завалами оказались также действительно национальные политические организации, а также ориентированные на Запад. Левые, центристы, правые, либералы и консерваторы - все 140 с лишним партий, ассоциаций, союзов и пр.

Разбирать завалы придется со временем - задача политических историков и политологов. Но уверен нет имеет смысла спасать политические организации Третьей республики. Они безнадежно изуродованы постсоветской армянской реальностью, направленной на развращение народа, уничтожение в нем всего человеческого и армянского - доброго, справедливого, ответственного, твердо стоящего на армянской земле и готового защищать Армению.

Уверен необходимо поставить задачу инициирования процесса создания/рождения политических организаций другой, не советской/постсоветской Армении. Необходимо возрождение политического пространства армянского народа, Армении.

Что произойдет первым - рождение другой, не постсоветской Армении, или нового политического пространства, сказать невозможно. Это две стороны одной монеты, которую надо подбросить и поймать, когда меужднародный контекст и состояние армянского общества определят выбор. Возможны обе стратегии и оба пути начала строительство другой Армении на обломках Третьей Республики и Арцаха.

Вызов, отклик на который надеюсь начнет формироваться в 2024 году.

Возможно проблему удастся оформить до внеочередных выборов, но честно говоря сомневаюсь. Пока что “мертвые хватают живых” и не желают быть похороненными, отравляя общественно-политическую жизнь армянского народа. Это будет крайне сложно - вбить осиновые колья, организовать похороны или пережить смрад разлагающихся политических тел, избежать отравления.

Но чудеса случаются, в том числе, и политические. Возможно и получится успеть до выборов. Однако пока что нет даже осознания проблемы и тем более смирения и принятия последствий катастрофы.

Премьер-министр Армении полетел на поклон Путину.

Возможно даже военный преступник, уничтоживший Арцах, ведущий войну против Армении и Украины, грозящий уничтожением всем постсоветским государствам и пр. разрешит приложиться к руке, брезгливо морщась. Личные отношения Никола Пашиняна и Владимира Путина меня как-то не интересуют - какая там химия происходит между ними.

Но можно констатировать, что актуальная властная элита Армении не в состоянии проводить внешнюю политику. Я даже выражусь жестче. Похоже она не имеет понятия как проводится внутренняя и внешняя политика и занимается только проблемой удержания власти и пользования ее плодами. И больше ничего, - никакой политики, и тем более осмысления и попыток решить политические проблемы.

Если вы в конце года поедете на поклон, то зачем надо было злить раненного медведя? К чему был весь этот маскарад с демонстративным непосещением заседаний ОДКБ? Зачем были нужны эти декларативные, оскорбительные заявления высшего политического руководства Армении в адрес России? Чтобы обмануть армянское общество псевдо-западной ориентацией? Вы действительно настолько ограничены? Может и так… Для меня загадка такое поведение.

Вчера поздно вечером беседовали с одним из ветеранов армянской политики, и он вспомнил, что это Армения помогла России привести к власти Гейдара Алиева. Вспомнил, как Гейдар Алиев постоянно звонил Ашоту Манучаряну и советовался как быть.
Да, унижался, стелился под ногами, льстил, выигрывая время чтобы восстановить государство и уничтожить Арцах - в будущем, которое настало в 2020 году. Политик и государственный муж, спасающий государство, ведущий его к победе.

Что делала и продолжает делать властная элита постсоветской Армении, начиная с ЛТП? Уничтожала потенциал и возможности армянского народа, уничтожала его военную победу, вела Армению к поражению.
Властная элита постсоветской Армении на протяжении 30 лет была и остается антиармянской и антинародной по своей природе. И сегодняшнее поведение премьер-министра Армении яркое тому свидетельство.

Никаких реальных попыток разворота и выхода из евразийского пространства. Имитация и декларации, цель которых для меня, повторюсь, загадка.

До вечера встаю из-за компа, подготовить мониторинги и пр. Скорее всего не успею. Выделю две главные новоста по израильской войне, на мой взгляд.

Первая - Израиль нанес првентивный удар по позициям Хезболлы, тем самым повышая вероятность открытия второго фронта. И это несмотря на то, что США убеждали Израиль не делать этого, не обострять ситуауию, превращая локальный конфликт в региональный.

И вторая, даже более важная новость, так как новая размерность конфликта. По данным военных США, танкер-химовоз Chem Pluto в Индийском океане был атакован дроном с территории Ирана.

Иран не комментирует ситуацию. Но, по данным морской охранной компании Ambrey, это событие является первым в своем роде, так как расширяет зону конфликта. Та же компания сообщила, что судно направлялось из Саудовской Аравии в Индию и было связано с Израилем.

https://www.bbc.com/news/world-asia-india-67811929

https://www.cnbc.com/2023/12/24/pentagon-says-iranian-drone-attack-hit-chemical-tanker-near-india.html

https://www.afr.com/world/middle-east/us-accuses-iran-of-attacking-tanker-in-indian-ocean-20231225-p5etjw

https://thehill.com/policy/defense/4375673-iranian-drone-struck-chemical-tanker-in-indian-ocean-pentagon/

Խաղախության խաչմերուկի ռուսական խաչ. գերեզմանոց, վստահ է կայսրությունը։

Մնում է ճշտել, թե ով է թաղվելու գերեզմանում՝ Հայաստանն ու հայ ժողովուրդը, թե, այնուամենայնիվ, չարիքի կայսրությունը։

Ամեն դեպքում, Հայաստանի ներկայիս իշխանություններն ամեն ինչ անում են հայ ժողովրդի պետական ​​ինքնիշխանությունը թաղելու համար։

Ուկրաինայում կռվել չցանկացող ռուս դասալիքի հեռացումը, ում ռազմական ոստիկանությունը ձերբակալել է Գյումրիում (ոչ բազայի տարածքում), այսինքն, որը գտնվում է Հայաստանի իրավասության և ինքնիշխան տարածքի ներքո, հրապարակային բարձր ապտակ է Նիկոլ Փաշինյանի երեսին։

Հայաստանի վարչապետին ցույց տվեցին, թե ով է շեֆը գոտում, և ինչու ռուս պաշտոնյաներն իրավունք ունեն ցանկության դեպքում ոտքերը սրբել Նիկոլ Փաշինյանի և նրա մերձավոր շրջապատով։

Սա նաև ապտակ է արցախյան աղետից դեռ չապաքինված հայ ժողովրդին։ Իսկ ինքը դա չի հանդուրժի ու կպատասխանի։ Հայաստանը Ռուսական կայսրության տարածք չէ՝ 21-րդ դարում. Ռուսական գոտում հայ ժողովրդին չհանդուրժեցին՝ ի տարբերություն Հայաստանի իշխանությունների։

Վտարել Ռուսաստանի դեսպանին և խորհրդակցության կանչել հայկականին։ Բարեբախտաբար, գերի ընկած տղամարդուն լավ օր ուղարկեցին։ 2016 թվականի դեկտեմբերի 19-ին Թուրքիայում Ռուսաստանի դեսպանը գնդակահարվել էր հանրության առաջ։

Հայաստանի վարչապետը թռավ Պուտինին խոնարհվելու։

Արցախը կործանած, Հայաստանի և Ուկրաինայի դեմ պատերազմող, հետխորհրդային բոլոր պետությունների կործանմամբ սպառնացող պատերազմական հանցագործը թույլ կտա նրան դիպչել իր ձեռքին՝ զզվանքով ճռռալով։ Նիկոլ Փաշինյանի և Վլադիմիր Պուտինի անձնական հարաբերություններն, կամ թե ինչ «քիմիա» է տեղի ունենում նրանց միջև, ինձ առհասարակ չի հետաքրքրում։

Բայց կարելի է փաստել, որ Հայաստանի ներկայիս ուժային էլիտան ի վիճակի չէ վարել արտաքին քաղաքականություն։ Նույնիսկ ավելի խիստ կարտահայտվեմ. կարծես թե այն չի էլ պատկերացնում, թե ինչպես է վարվում ներքին և արտաքին քաղաքականությունը և մտահոգված է միայն իշխանությունը պահելու և դրա պտուղները վայելելու խնդրով։ Եվ ոչ ավելին` ոչ մի քաղաքականություն, ոչ մի ըմբռնում կամ քաղաքական խնդիրներ լուծելու փորձեր։

Եթե տարեվերջին գնալու եք խոնարհվելու, ապա ինչո՞ւ եք զայրացնում վիրավոր արջին։ Ի՞նչումն էր այս ամբողջ դիմակահանդեսի իմաստը՝ ՀԱՊԿ նիստերին ցուցադրական չներկայանալը, Հայաստանի բարձրագույն քաղաքական ղեկավարության դեկլարատիվ, վիրավորական հայտարարությունները Ռուսաստանի հասցեին եւ այլն։ Կեղծարևմտյան կողմնորոշմամբ խաբե՞լ հայ հասարակությանը։ Իսկապե՞ս այդքան սահմանափակ են․ միգուցե հենց այդպես է... Այս պահվածքն ինձ համար առեղծված է։

Երեկ ուշ երեկոյան զրուցեցինք Հայաստանի քաղաքականության վետերաններից մեկի հետ, և նա հիշեց, որ հենց Հայաստանն է օգնել Ռուսաստանին իշխանության բերել Հեյդար Ալիևին։ Հիշեցի, թե ինչպես է Հեյդար Ալիևը անընդհատ զանգահարում Աշոտ Մանուչարյանին և հարցնում, թե ինչ անել։

Այո՛, նա նվաստացրեց ինքն իրեն, սողաց ոտքերի տակ, շոյեց՝ ժամանակ շահելով պետականությունը վերականգնելու և Արցախը ապագայում կործանելու համար, ապագա, որը իրականացավ 2020թ-ին։ Պետությունը փրկող, դեպի հաղթանակ տանող քաղաքական ու պետական գործիչ։

Իսկ ի՞նչ արեց և շարունակում է անել հետխորհրդային Հայաստանի ուժային էլիտան՝ սկսած ԼՏՊ-ից։ Այն ոչնչացրեց հայ ժողովրդի ներուժն ու հնարավորությունները, ոչնչացրեց նրա ռազմական հաղթանակը՝ Հայաստանը տանելով դեպի պարտություն։

Հետխորհրդային Հայաստանի ուժային վերնախավը 30 տարի եղել և մնում է իր բնույթով հակահայ ու հակաժողովրդական, իսկ Հայաստանի վարչապետի այսօրվա պահվածքը վերջինիս վառ ապացույցն է։

Շրջվելու և Եվրասիական տարածքը լքելու իրական փորձեր չկան։ Ընդհամենը իմիտացիա և հայտարարություններ, որոնց նպատակն ինձ համար առեղծված է։

Побеседовали с Нвером Мнацаканяном (Nver Mnatsakanyan) по двум вопросам. Поездка премьер-министра Армении в Сенкт-Петербург и проблема властей Арцаха. По обоим темам я не раз высказывался в блоге, так что можно не раскрывать. При желании послушаете.

Беседа со мной начинается с 25:00 видеоролика.

https://www.youtube.com/live/rP7nFqMbgoI

CNAS-ը հրապարակել է նոր զեկույց՝ «Ռուսաստանի խոցելիությունների բացահայտումը և թե ինչպես օգտագործել դրանք»: Տասը էսսեներից բաղկացած զեկույց, որը ուրվագծում է Ռուսաստանի ամենակարևոր պաշտպանական, տնտեսական, դիվանագիտական և քաղաքական խոցելիությունները և առաջարկում է ճանապարհային քարտեզ, թե ինչպես կարող են Միացյալ Նահանգները և նրա դաշնակիցները օգտագործել նշված թույլ կողմերը: Շարադրությունները ներառում են այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են ռուսական պաշտպանական արդյունաբերությունը, զենքի վաճառքը, տեխնոլոգիական և կիբերարդյունաբերությունը, ֆինանսական ոլորտը, նավթի և գազի կախվածությունը և Ուկրաինան:

Քննված են նաև Ռուսաստանի ազդեցության անկումը Կենտրոնական Ասիայում և Հարավային Կովկասում, ռուսական դիվանագիտության փլուզումը, ռուսական հասարակական կարծիքը, պուտինյան ռեժիմը և ռուսական արտագաղթը:

https://www.cnas.org/publications/reports/identifying-russian-vulnerabilities-and-how-to-leverage-them

Շաբաթ օրը տեղի ունեցավ «Ոգեզէն» հարթակի հասարակական կազմակերպությունների խմբի տարեվերջյան հանդիպումը և խառը զգացմունքներ։

Մի կողմից զարմանում ես, թե որքան արագ է տարածվում այն միտքը, որ Հայաստանի պաշտպանության և անվտանգության համապարփակ մոտեցումն այլընտրանք չունի, երբ երկրի անվտանգության ապահովմանը մասնակցում է ողջ հայ ժողովուրդը, և ոչ միայն պետությունը։ Հնչեցին 5-7 րոպեանոց 13 կարճ զեկույցներ, որոնց ընթացքում բանախոսները խոսեցին կատարված աշխատանքների և իրականացված ծրագրերի մասին։ Թե կոնկրետ ինչ նախագծեր են, հակիրճ պատմել հնարավոր չի լինի ։

Բայց անձամբ ինձ համար ուրախալի էր տեսնել նախաձեռնություններ, որոնք աշխատում են մատաղ սերնդի հետ և օգնում են նրանց ճիշտ վարվել ճգնաժամի և պատերազմի ժամանակ՝ պատրաստելով նոր սերնդին նման իրավիճակների: Ընդ որում, սա ոչ միայն մարտական ​​պատրաստություն կամ քաղաքացիական պաշտպանության գործունեություն է, այլ նաև մշակույթ և քաղաքացիական գիտակցություն։ Պատասխանատու ու արդեն պատրաստված երիտասարդություն է մեծանում՝ ուղղելով իմ սերնդի սխալները։

Ինձ տպավորեց նաև «Ազատազէն»-ի հանրային հրաձգարանի թիվը, որտեղ երկու տարվա ընթացքում 50․000 մարդ ստացել է հրաձգության տարրական հմտություններ։ Եվ եթե 2022 թվականին հանրապետությունում կար ընդամենը մեկ նման հրաձգարան, ապա 2023 թվականի վերջին մարզերում կային արդեն չորսը, ուարդեն իսկ նախատեսվում են մի քանիսը։ Ավելին, պետական ​​կառույցներն օգնում են հասարակությանը բյուրոկրատիայի հաղթահարման հարցում և չեն խանգարում/միջամտում, ինչը նույնպես չի կարող չուրախացնել։

Մյուս կողմից, չնայած աճի արագ տեմպերին, դրանք լիովին անբավարար են՝ հաշվի առնելով Հայաստանին սպառնացող վտանգների էքզիստենցիալ բնույթը։ Պետք է հասնել հայ հասարակության ավելի լայն շրջանակների, և ոչ միայն նրանց, ովքեր խորապես գիտակցում են վտանգի մասին։ Հուսով եմ, որ դա կսկսեմ իրականացնել 2024 թվականին:

Բացի այդ, Հայաստանի պետությունն ու կառավարությունը պետք է գան համապարփակ մոտեցման։ Միայն հասարակական ջանքերը և «ներքևից վերեւ» նախաձեռնության զարգացումը, երբ շարժիչ ուժը միայն հասարակությունն է, չեն կարող ապահովել գործունեության մասշտաբի պայթյուցիկ աճ։ Հասարակական կազմակերպությունները հասկանում են, որ միայն իրենց պետության հետ միասին կարող են արագ լուծել չափազանց կարևոր խնդիրներ Հայաստանի պաշտպանության և անվտանգության համապարփակ համակարգի շրջանակներում։

Բեկումի կարելի է հասնել, եթե պետությունն ու հասարակությունը գործեն միասին՝ համակարգելով իրենց ջանքերը և ձգտելով հասնել սիներգիայի, որը կապահովի բեկումնային զարգացում։ Այս պարագայում մի քանի տարի հետո հնարավոր կլինի հասնել Հայաստանի անվտանգության միջավայրի որակական բարելավման ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ տարածաշրջանում։ Հասարակությունը պատրաստ է նման փոխգործակցության․ այժմ պետության հերթն է։

2023 թվականին մեկնարկեցին մի քանի հուսադրող նախագծեր, որոնցում հասարակությունը և կառավարությունը սովորեցին միասին աշխատել: Չեմ պնդի, թե երկու կողմերի համար էլ հեշտ էր, բայց ստացվեց։ Սակայն 2024 թվականին այդ հարաբերություններում բեկում է անհրաժեշտ։ Դա են պահանջում Հայաստանի առջեւ ծառացած սպառնալիքները։ Պե՛տք է միավորել ուժերը, պե՛տք է կառուցենք Հայաստանի համար անվտանգության ազատ համակարգ։ Հուսով եմ, այս առումով 2024 թվականը բեկումնային տարի կլինի։

Тихо сам с собою шагая к компу.
Необходимо отказываться от метафоры “перекрестка”, когда перед тобой открываются три пути - налево, направо или прямо. Надо покидать “сказочную” ситуацию, когда можно пойти по правому армянскому пути, левому западному или прямо в евразийский ад.

Правильнее придерживаться научных интерпретаций и нарративов и рассуждать в терминах точек бифуркаций из теории систем (выбора между двумя альтернативными путями развития Армении). Порой создаются условия, когда система подходит к точке бифуркации (разветвления), и появляется возможность выбрать между двумя путями развития, ведущие систему к совершенно различным состояниям/судьбе. Говорит наука сложности и теория систем.

Какая траектория развития будет выбрана зависит, в том числе, от воли акторов, принимающих системные решения. В случае государства от воли высшего политического руководства страны.

Армения, начиная с конца 2020 года находится в окрестностях точки бифуркации, когда страна чувствительна к решениям высшего политического руководства, и есть возможность выбора между евразийским и армянским путем развития страны. Нет никакого западного/европейского/китайского и других путей - только армянский и евразийский.

То, что армянский путь обладает природой и чертами европейского пути, есть следствие принадлежности Армянской цивилизации к семейству европейских. Принадлежал бы армянский народ к семейству арабских, армянский путь оказался бы арабским, или китайским, но он европейский и не стоит с этим бороться.

Остановимся и подытожим, так как мысль растекается, и пост превращается в статью, писать которую не вижу смысла, негде такое публиковать.

Таким образом, Армения и армянский народ стоит перед выбором между армянским и евразийским путями развития и будущего. Выбор будет осуществлять высшее политическое руководство Армении. Хотя после конституционных изменений 2015 года выбор осуществляет один политик - премьер-министр Армении. Он единолично принимает решение, каким путем пойдет Армения.

У армянского общества есть возможность повлиять на его выбор, и оно влияет, однако его состояние не позволяет перейти к стратегии принуждения, когда общество принуждает политика сделать национальный, а не личностный/шкурный выбор.
Армянское общество в настоящее время не является организованным обществом со сложившимися общественными организациями, профессиональными сообществами, отражающими интересы профессиональных страт и пр. Армянское общество остается постсоветским, но в процессе трансформации, надеюсь.
Опять получается статья поэтому поставим здесь точку и закончим метафорой железнодорожной станции.

Армения прибыла на “железнодорожную станцию”, где есть возможность перевести стрелки и направить страну по армянскому, а не евразийскому пути развития. У Армении и стрелочника ограниченное время, когда можно изменить траекторию развития страны усилиями одного человека - роль личности в политике и истории.

Если Армения не изменит траекторию развития в открывшемся в 2020 году окне возможностей, то следующей станции может и не быть, так как евразийский поезд в огне, говорит Борис Гребенщиков, и в 2023 году это очевидно для всех.
Какой выбор сделает Никол Пашинян? Я не знаю и у меня нет возможностей прямо повлиять на его решение.

New York Times пишет, что от источника(ов) в правительстве США к ним попали сведения. Используя закулисную дипломатию Путин послал сигнал Западу, что готов заключить сделку по Украине о прекращении огня.

Сложно сказать. С одной стороны Путину нужна передышка, чтобы провести выборы в 2024 году, с другой стороны я не вижу ни одного симптома готовности РФ к прекращению огня. Замораживание конфликта/перемирие всегда публично отвергалось Путиным и Кремлем в целом. Тем более после неудачного контрнаступления ВСУ и возможности внесения раскола на Западе по украинской войне.

Даже если будет перемирие, обе стороны конфликта будут использовать прекращение огня для перевооружения, восстановления военной машины и продолжения войны.

Думаю стратегия России остается неизменной - победа в войне и безоговорочная капитуляция Украины, отказ от вхождения в европейские структуры - “финляндизация” Украины. Украина в европейских альянсах - экзистенциальная угроза для Российской империи, она не смирится с этим, пока существует.

https://dnyuz.com/2023/12/23/putin-quietly-signals-he-is-open-to-a-cease-fire-in-ukraine/

В Феодосии рано утром во вторник курили, причем не травку картинка получилась знатной. По словам командующего ВВС Украины Николая Олещука был нанесен удар и уточтожен десантный корабль класса "Ропуча" "Новочеркасск". По ссылке собрана информация касательно курева и всего прочего.

https://www.thedrive.com/the-war-zone/massive-fireball-rises-over-crimean-port