Telegram Web Link
🎋🌬 بدرود با جشن تیرگان با بر باد دادن رشته‌ی تیروباد


🎋 جشن بزرگ تیرگان در سده‌های بسیاری و در بخش‌های بزرگی از سرزمین ایران از سیزدهم تیر یا همان تیرروز آغاز می‌شد و تا بادروز یا بیست‌ودوم دنباله داشت. از این رو به تیرگان «تیروجشن» هم می‌گفتند. بادروز، روز به باد سپردن رشته‌های بافته شده‌ی تیروباد بود. بند تیروباد پیش از آغاز تیرگان از تارهای هفت رنگ ابریشم یا نخ نازک در همه‌ی خانه‌ها بافته می‌شد. در بامداد روز تیرگان کودک و بزرگ‌سال آن را به مچ دست یا دکمه پیراهن خود می‌بستند و تا بیست‌ودوم تیر نگه می‌داشتند. در این روز به دشت یا بام خانه می‌رفتند و بند تیروباد را با شادی به دست باد می‌سپردند. این آیین نماد و یادبود ایزد باد است که تیر آرش را برای فراخ کردن مرزهای ایران یاری کرد و جنگ‌های پیاپی پایان یافت. بر پایه‌ی برخی افسانه‌ها تیر آرش در تیرروز (سیزدهم) از کمان رها شد و ده روز پس از آن به یاری ایزد باد بر درخت نشست.

🎋 انگیزه‌های بافتن بند تیروباد را چندجور بازگفته‌اند. یکی این است که مردم در #جشن_تیرگان پوشاک نو می‌پوشیدند ولی این کار برای تهی‌دستان شدنی نبود. رشته‌های بافته‌ی تیروباد نماد جامه‌ی نو بود تا هر کسی یک چیز کوچک و دوختنی نو با خود داشته باشد. داستان دیگر این است که با شکست سپاه منوچهر از تورانیان، ایرانیان به انگیزه‌ی میهن‌پرستی و پیروزی بر دشمن، بندی را به دست بستند و چون با پرتاب تیر آرش این پیروزی به‌دست آمد بندها را رشته‌رشته کردند و به باد سپردند.

🎋 اکنون که سخن به افسانه‌ها کشید، داستان دیگری بخوانیم و ببینیم که افسانه‌های گوناگون در سراسر جهان چه همانندی‌هایی با هم دارند. کیخسرو از نبرد بزرگ با افراسیاب و کشتن او بازمی‌گشت که به‌ناگهان دریافت که کار او در جهان به پایان رسیده و باید به جهان ایزدان بپیوندد. دارایی‌هایش را به تهی‌دستان و موبدان بخشید، جانشین را برگزید و به همه گفت که به زودی از پادشاهی کناره می‌گیرد. کوشش نزدیکانش برای نگه‌داشتن او سودی نبخشید. سپاه او دوباره راه بازگشت را در پیش گرفتند ولی بیژن، توس، گیو و فریبرز همراه کیخسرو ماندند. این پنج تن به چشمه‌ای رسیدند و کیخسرو فرمان ماندن داد و گفت پس از این شب کسی او را نخواهد دید. زیرا با سر زدن سپیده او با ایزد سروش خواهد رفت. پس سر و تن را با آب چشمه شست و دمی راز و نیاز کرد و پیش از سر زدن خورشید از دیده‌ها ناپدید شد. این روز، همان سیزدهم تیر و آغاز جشن تیرگان بود. این داستان در شاهنامه فردوسی و «تاریخ قم» آمده است.

🎋 بیرونی نوشته بود که کیخسرو در بلندی کوهی در نزدیکی ساوه از دیدن یکی از ایزدان یا فرشتگان بیهوش شد و بیژن برای بیدار کردنش بر چهره‌اش آب پاشید. گردیزی نوشته است شست‌وشو و آب‌پاشی در جشن تیرگان در پیوند با افسانه‌ی کیخسرو است و شمس‌الدین انصاری دمشقی نوشته بود که ایرانیان در جشن‌های خود شب‌ها آتش می‌افروزند و سپیده‌دمان به نشانه‌ی پاکیزگی آب می‌پاشند. آیین آبریزان در اسپادانا (اصفهان) هم از آن رو است که پیروز پسر یزدگرد این شهر را ساخت ولی هفت‌سال بود که باران نمی‌بارید. هنگام بارندگی تن خود را با باران شستند و و این کار آیین هرساله‌شان شد. در افسانه‌ها این رخداد نیز با #تیرگان هم‌زمان بود.


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی
b2n.ir/tirobad

📘 برگرفته از:
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
- جشن‌های آب «هاشم رضی»

📘 درباره‌ی ایزد سروش بخوانید:
www.tg-me.com/AdabSar/16055


🌬🎋 @AdabSar
🍎🍏 جشن خام‌خواری و ستایش میانه‌روی در زندگی


🥬 یکی از جشن‌های باستانی ایران به گفته‌ی ابوریحان بیرونی جشن خام‌خواری در سرزمین سُغد باستان و بخشی از خراسان بود. سرزمین سغد باستان ایرانی‌نشین و پیرو فرهنگ و آیین‌های ایرانی بود که بخش‌هایی از آن همچون سمرکند (سمرقند) و بخارا پس از تازش تازیان از فرهنگ، ادب و آیین‌های ایران پاسداری کردند.

🫑 سرزمین سغد گاهشمار (تقویم) ویژه‌ی خود را داشت که با گاهشمار ایرانی همسانی بسیاری داشت. روز جشن خام‌خواری در ماه «پوساک» یا «پوساکیچ» (ماه چهارم سغدی) و «دی به مهر روز» برابر با پانزدهم تیر در گاهشمار کهن ایرانی برگزار می‌شد. بیرونی از این جشن با نام «غفس» و «عمس» یاد کرده است.

🥦 مردم در #جشن_خام_خواری از خوردن گوشت، هرگونه فراورده‌ی جانوری و هر خوراکی که با آتش پخته شده باشد پرهیز می‌کردند. شوربختانه از دیگر آیین‌های این جشن آگاهی در دست نیست.

🥗 بر پایه‌ی افسانه‌های کهن ایران که در شاهنامه‌ی فردوسی هم آمده که بیش‌روی (زیاده‌روی) در گوشت‌خواری پدیده‌ای است که به دست آژی‌دهاک(ضحاک) ماردوش و با ناسپاسی جمشیدشاه و پشت کردن به راستی در ایران رواگ‌دار (رایج) شد و از نرمش و مهربانی مردم کاست. سپس زرتشت نیز کشتن جانوران در برابر دیدگان همه را نکوهید.

🫒 در ایران چندین جشن در پیوند با خوراک برگزار می‌شد که شماری از آن‌ها همچون جشن سیر یا سیرسور ویژه‌ی گیاه‌خواری یا خام‌خواری بودند و آرمان آن‌ها کوشش برای میانه‌روی در خوردن گوشت بود. اکنون نیز در میان زرتشتیان چند روز در ماه ویژه‌ی گیاه‌خواری هستند که به این روزها نَـبُـر می‌گویند. نبر به چَم (معنی) سر نبریدن و کشتار نکردن جانوران است.

🧄 برای آشنایی با جشن سیر یا سیرسور این پیام را بخوانید:
www.tg-me.com/AdabSar/12656

#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #تیرگان


📗
بهره از:
- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی


🍎🍏 @AdabSar
تو عیبِ کسان هیچ‌گونه مجوی
که عیب آورَد بر توبَر عیب‌‌گوی

وگر چیره گردد هوا بر خرَد
خردمندَت از مردمان نشمرَد

خردمند باید جهاندارشاه
کجا هرکسی را بوَد نیک‌خواه

کسی کو بوَد تیز و برترمنش
نپیچد ز پیغاره و سرزنش

مبادا که گیرد به نزد تو جای
چنین مَرد اگر باشدَت رهنمای

چو خواهی که بستایدَت پارسا
بنه خشم و کین چون شوی پادشا
#فردوسی

امید که:
به دانش روانِ تو پرورده باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌾
🌾🌾

بر آتش تیزم بنشانی بنشینم
بر دیده‌ی خویشت بنشانم ننشینی

با من به زبانی و به دل با دگرانی
هم دوست‌تر از من نبود هرکه گزینی


#سنایی
#چکامه_پارسی
فرتور(عکس) از #ابراهیم_نوروزی

🪕 @AdabSar

آزاده‌دلی ز خویشتن می‌خواهم
وآسودگی‌ای ز جان و تن می‌خواهم

آن به که چنان شوم که او می‌خواهد
کین کار چنان نیست که من می‌خواهم


#فخرالدین_عراقی
#چکامه_پارسی

@AdabSar
ادب‌سار
پویایی هر زبان زمانی آغاز می‌شود که از ایستایی دوری گزیند. «ضیاالدین هاجری» 🖋📋 واژه‌های بیگانه در دستور زبان پارسی            «بخش سیزدهم»            گردآورنده: #بزرگمهر_صالحی #قید_وصف_و_حالت : بند فروزه‌گون #قید_وصف : بند زاب، بند ویمند #قید_تکرار : بند…
پویایی هر زبان زمانی آغاز می‌شود که از ایستایی دوری گزیند. «ضیاالدین هاجری»


🖋📋 واژه‌های بیگانه در دستور زبان پارسی
           «بخش چهاردهم»
           گردآورنده: #بزرگمهر_صالحی


#مبهمات = پوشیده‌ها، اَچمان، اَچم‌ها (اَ+چَم+ها)
#مترادف = همتا، هم‌چم، هم‌مایه
#متشابه = همگون، همانند
#متضاد = ناهمتا
#متعدی = گذرا

#متکلم = گوینده، سخنگو
#متکلم_مع_الغیر = نخست‌کَس چندین، نهان پیوسته‌ی ناکارورز
#متکلم_وحده = تک‌گو، سخن‌گو
#متمم = وابسته، پَرگر، پرداختار، رساکننده
#مثنی (مُثنی) = دودیل، دوشده، دوکرده

#مجهول = پذیرا، کانسته، ناشناس
#مخرج_حروف = برآمدگاه وات‌ها
#مخرج = برامدگاه، برونگاه
#مخفف = کوته، کاهیده، کاستک
#مد (مَدّ) = مشیده، کلاهه، واتکش

#مرجع = بازخَن، واگرد
#مرخم (مُرَخّم) = بُریده، کاهیده
#مرکب (مُرَکب) = آمیخته، هَمکرد
#مزید_مؤخر = پسواژه، پسوندواره

#مستتر = پوشیده، پنهان ، در پرده
#مستقبل = آینده، رابه ی آینده
#مستقیم = راسته، درست، یک‌راست، سَرراست
#مسند (مُسنَد/محمول) = گُزاره
#مسندالیه (موضوع) = نِهاد، نهشت


دنباله دارد
#پارسی_پاک


🖋📋 برجسته‌ترین بازخن‌ها (منابع):
۱- پیوست‌های فرهنگ ساختاری زبان پارسی، ضیاالدین هاجری
۲- فرهنگ نظام با ریشه‌شناسی، محمدعلی داعی‌الاسلام
۳- فرهنگ ریشه‌شناختی اخترشناسی، محمد حیدری ملایری


📋🖋 @AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻خانم/خانوم = بانو، دوشیزه(دختر)، کدبانو(بانوی خانه)، ناریک(پهلوی)، خَدیش، خُدیش
🔻خانمی‌کردن/خانومی‌کردن= بزرگی‌کردن، مهربانی‌کردن
🔻خانمی کن/خانومی کن= بزرگی کن، مهربانی کن
🔻خانمی/خانومی= نازنین، دلبند، مهربان

نمونه:
🔺خانم «فروغ فرخزاد» از شعرای ممتاز و فارسی‌زبان ایران است=
بانو «فروغ فرخزاد» از سرایندگان سرآمد و پارسی‌زبان ایران است

🔺خانومی، خانومی کن و منو عفو کن=
نازنین، بزرگی کن و من را ببخش

🔺نکو گفت مزدور با آن «خدیش»
مکن بد به کس، گر نخواهی به خویش #رودکی

🔺کجا بود «کدبانو»ی پهلوان
ستوده‌زنی بود روشن‌روان #فردوسی


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#خانم #خانوم #خانمی #خانومی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻آقا = سَروَر، کَدبان( کدبانو=خانم)، کیا، پانا، کَدیوَر، سرکار، بان، بزرگ، مِهتَر، خواجه
🔻آقازادگی = بزرگ‌زادگی
🔻آقازاده = (Gentleman)، گوهرمَرد، مِهپور، بزرگ‌زاده
🔻آقامنش = (Gentleman)، جوانمرد
🔻آقایی = سَروَری، کیایی، کَدبانی، پانایی، بانی

نمونه:
🔺آقای طهماسبی تشریف آوردند =
کیا تهماسپی آمدند

🔺این جعبه را به آقای اسفندیاری تحویل دهید =
این بسته را به سَروَر اسپندیاری بسپارید

🔺آقافیروز را سلام برسانید =
پاناپیروز را درود برسانید

🔺خدمت آقاکیومرث خیرمقدم عرض می‌کنم =
به مِهترگیومرت خوش‌آمد می‌گویم

🔺آقایی از سر و روش می‌باره =
بزرگی از سر و رویش می‌بارد


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#آقا #آقایی #آقازاده #آقازادگی #آقامنش
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

خونابه فرستند به هم چشم و دل من
چون كاسه كه همسايه به همسايه فرستد


#فضلی_چرپادقانی
#چکامه_پارسی

☔️ @AdabSar

چاه است و راه و دیده‌ی بینا و آفتاب
تا آدمی نگاه کند پیش پای خویش

چندین چراغ دارد و بی‌راه می‌رود
بگذار تا بیفتد و بیند سزای خویش


#سعدی
#چکامه_پارسی

💡 @AdabSar
نباید که باشی فراوان‌ْسخُن
به روی کسان پارسایی مکن

سخن بشنو و بهترین یادگیر
نگر تا کدام آیدت دلپذیر

سخن پیشِ فرهنگیان سَخته گوی
گهِ می نوازنده و تازه‌روی

مکن خوار خواهنده‌درویش را
برِ تخت مَنْشان بداندیش را

هرآن‌کس که پوزش کنَد بر گناه
تو بپْذیر و کینِ گذشته مخواه
#فردوسی

اميدوارم:
همیشه بداَندیشت آزرده باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🍀
🍀🍀

برداشت از نبیگ (کتاب) پارسی سوم دبستان
سراینده: بیوک ملکی
فرستنده: فرهود ربیعی

#چکامه_پارسی
*صحرا: تنها واژه‌ی بیگانه

@AdabSar

دی کوزه‌گری بدیدم اندر بازار
بر پاره‌گِلی لگد همی زد بسیار

و آن گِل به‌زبان حال (هال) با او می‌گفت
من همچو تو بوده‌ام مرا نیکو دار

#خیام
#چکامه_پارسی

*حال از ریشه‌ی پارسی هال

@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻قیاس= هم‌سنجی، سنجش، وراندازی، فراسنجی، برآورد، برابریابی، آمایش، اَنگاشت، اندازه‌گیری
🔻قیاسات= سنجش‌ها، آمایش‌ها
🔻اصحاب قیاس= پیروان رای، خداوندان اندیشه
🔻بی‌قیاس= بی‌اندازه، بی‌شمار، بی‌کران، بسیار، نسنجیده
🔻روشن‌قیاس= زیرک، تیزهوش، خرده‌سنج
🔻صاحب‌قیاس= رای‌مند، کاردان، کارشناس، آگاه، روشن‌بین، ژرف‌نگر
🔻قابل قیاس= سنجش‌پذیر، سنجیدنی، آمایش‌پذیر
🔻مقدمه قیاس= زمینه‌ی کرویز
🔻قیاس استثنایی= آمایش جداکرد
🔻قیاس اِقترانی= آمایش فرایی
🔻قیاس بسیط= آمایش ساده
🔻قیاس به نفس= باخود برابری، باخود
🔻قیاس‌پذیر= سنجش‌پذیر، سنجیدنی، آمایش‌پذیر
🔻قیاس خَلفی= آمایش واپسین
🔻قیاس سَفسَطی= آمایش زپاکانی
🔻قیاس شرطی= آمایش سامه‌ای
🔻قیاس شعری= آمایش پنداری
🔻قیاس عکس= آمایش وارون
🔻قیاس غیرکامل= آمایش ناهَنگَرت
🔻قیاس فَراسی= آمایش دریایی
🔻قیاس فی نفسه= آمایش دَرخودی
🔻قیاس کامل= آمایش هَنگَرت
🔻قیاس‌کردن= سنجیدن، برآوردکردن، برابرکردن
🔻قیاس‌گرفتن= هم‌سنجیدن، هم‌سنجی‌کردن، سنجیدن، اندازه‌گرفتن
🔻قیاس مرکب= آمایش هَمبَوِش، آمایش هَم‌کرد
🔻قیاس مساوات= آمایش برابری
🔻قیاس مستقیم= آمایش سرراست، رودرروی، آمایش واپَسی
🔻قیاس مع‌الفارق= هم‌سنجی نابرابر، سنجش نابرابر، سنجش ناسان
🔻قیاس معکوس= آمایش وارون
🔻قیاس مقاومت= آمایش بازدار
🔻قیاس مقصول= آمایش جُدایَند
🔻قیاس موصول= آمایش پِیوَستار
🔻قیاس مخالفت= آمایش ناساز
🔻مقایسه= هم‌سنجش، سنجش، هم‌سنجی، سنجیدن، برابری
🔻قابل مقایسه= سنجیدنی
🔻مقایسه‌کردن= هم‌سنجیدن، هم‌سنجی‌کردن، سنجیدن
🔻مقیاس= پیمانه، اندازه، سنجه، سنجینه، سنجش، سنجیدار
🔻مقیاس‌کردن= اندازه‌کردن، سنجیدن
🔻مقیاس‌الارتفاع= بُلَنداسنج، فرازیاب، اوگ(اوج)نما، افرازیاب
🔻خط مقیاس= خد سنجش، خد سنجه
🔻در مقیاس وسیع= در اندازه‌ی کلان


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#قیاس #قیاسات #مقایسه #مقیاس
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
همه داده دِه باش و پروردگار
خُنُک مردِ بخشنده و بُردبار

بیارای دل را به دانش که ارز
به دانش بوَد چون بدانی بوَرز

چو بخشنده باشی گرامی شوی
ز دانایی و داد نامی شوی

به بَدکردنِ خویش و آزارِ کس
مجوی ای پسر درد و تیمارِ کس
#فردوسی

امید که:
همه نیک‌نامی بوَد یارتان


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🥀
🥀🥀

هر که جز پیمانه با من بست پیمانی شکست
نیست بیجا گر که می‌بوسم لب پیمانه را


#عماد_خراسانی
#چکامه_پارسی

@AdabSar

ز کدام رَه رسیدی؟ زِ کدام در گذشتی؟
که ندیده دیده ناگه به درونِ دل فتادى؟


#هوشنگ_ابتهاج
#چکامه_پارسی

@AdabSar
ادب‌سار
🔲 دنباله‌ی واژه‌های پارسی در زبان تازی ▪️ شُلشُل، شَلَِل = از پارسی شُر شُر(آب)، آبشار کوچک، آب روان ▫️ شَلَف، شَلافِه، شَلفیه = از پارسی شَلف، زن روسپی ▪️ شَلفیِنه = از پارسی شلفینه، زهار زن، شرمگاه ▫️ شلقاء = از پارسی چاقو ▪️ شِلّم = از پارسی شُلَم، خشم…
🔲 دنباله‌ی واژه‌های پارسی در زبان تازی


▪️ شَنجَرف = از پارسی شَنگَرف، sangarf، چیزی باشد که از سیماب و گوگرد سازند و نگارگران به‌کار برند
▫️ شُوال = از پارسی گُوال، جُوال
▪️ شنطه = از پارسی شنار، ننگ و زشتی
▫️ شِنغیر = از پارسی شنگ(sang)، شیرین رفتار، شنگول، زشت‌خوی، دزد

▪️ شِنقار = از پارسی شنغار، از پرندگان شکاری همانند چرغ
▫️ شَنکبیل = از پارسی زنجپیل
▪️ شَنگل = از پارسی چنگل، جاکلید در، چنگکی برای آویختن رخت
▫️ شَنیز، شونیز = از پارسی سیاه‌دانه
▪️ شُواظ = از پارسی سوزا (سوزاندن)، گرمی، آتش بدون دود

▫️ شَوال = بنگرید به چوال
▪️ شَوالَهُ = از پارسی شَو‌الَک، شَوال(بوقلمون)
▫️ شواهین = از پارسی شاهین، sahin، بلندپرواز، پرنده‌ای شکارگر از تیره‌ی بازها
▪️ شوباش = از پارسی شاباش. sa-bas، فشرده‌ی شادباش، زری را گویند که به خنیاگران می‌دادند
▫️ شُوبَق، شوبَک = از پارسی چُوبک، وردنه (چوب خمیر پهن کن)

▪️ شوبند = از پارسی شوب (دستمال)‍ و بند، سینه‌بند اسب، روبند
▫️ شوت = از پارسی سوشیانس پیشوای اکنون زردشتیان
▪️ شَوذَر = از پارسی چادُر، دواج (لحاف)
▫️ شَوذَنُوق، شَوذَق، شوذانِق = تازی گشته‌ی شاهین
▪️ شوربا = از پارسی شور و با، انگلیسی گشته‌ی soup

▫️ شوره = از پارسی شوره، sure چیزی سپید و نمک مانند که در شوره‌زارها پدید می‌آید
▪️ شَوشَب = از پارسی شپش، از واژه‌ی اوستایی sips که در پهلوی spis شپش می‌باشد. کژدم، زشت‌خوی
▫️ شوشَهٔ = از پارسی شوشِه، suse شفشه، شوکه‌ی سیم و زر که درناوچه‌ی پولادین ریزند، شمش زر و سیم‌، کاکُل


🔲 @AdabSar

دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- وام‌واژه‌ها در زبان عربی، شهاب‌الدین احمد خفاجی مصری، ترجمه حمید طبیبیان
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

گردآوری: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی


🔲 @AdabSar
🌳 جشن امردادگان، امید و باور به تازه شدن جهان


🌴 «جشن امردادگان» نماد سرزندگی، نامیرایی، جوانی و باور به رویش دوباره است. امردادگان در امرداد روز از امردادماه یا روز هفتم امرداد در ایران باستان برگزار می‌شد. اين جشن از آن «فرشته‌ی امرتات» و نماد جاودانگی و تندرستی و دير زيستن (عمر طولانی) است. در افسانه‌های ایرانی، امشاسپند امرتات در جهان مینوی نماینده‌ی بخشش خداوند و در جهان ماتکیک (مادی) نگهبان گیاهان بود.

🌲 اَمرتاتَـه یا اَمرَتات در اوستایی و اَمُردات در پهلوی به چَم (معنی) جاودانگی و بی‌مرگی است و از این‌رو نماینده‌ی بالاترین رده‌ی فرهیختگی است. مرداد هم‌ریشه با مردن است و «ا» در آغاز آن پیشوند نایی (منفی) است که چمار (معنی) آن را به بی‌مرگی دگرگون می‌کند. امرداد فرشته‌ی بی‌مرگی و جاودانگی و مرداد ديو نيستی و مرگ است. بی‌مرگی از ویژگی‌های اهورامزدا است و امرداد نشانه‌ای جاودانگی روان آدمی و پیوستن او به سرشت اهورامزدا است.

🌵 در باورهای ایران باستان فرشته‌ی امرداد نماد پاکی و نگهبان گیاهان است که به آبادی زمين و پاکیزگی می‌اندیشد. بر پایه‌ی باورهای کهن، این فرشته دشمن بیماری و گرسنگی است. فرشته‌ی جاودانگی در کنار فرشته‌ی رسایی (خورداد) نگهبان آب و گیاهان‌اند. نشان اَمُرداد امشاسپند در گیتی درختان نَمیر و همیشه سبز است.

🌳 امروز آگاهی ما از این جشن ناچیز است. تنها می‌دانیم که جشن امردادگان از جشن‌های شاد بود. ایرانیان در اين روز تن پاکیزه می‌کردند، به گلستان‌ها، بوستان‌ها و کنار رودها می‌رفتند و پس از نيايش به درگاه اهورامزدا، اين جشن را با شادی و سرور در هوای پاک و دوستی با گیاهان برگزار می‌کردند و پاسدار زیست‌بوم (محیط زیست) بودند.
جشن امردادگان می‌تواند این پیام را داشته باشد که آدمی می‌تواند بهتر کردن جهان را در پیش گیرد و نامیرایی‌اش به‌جا گذاشتن نام نیک است.

🌴 در نیپیک (کتاب) «بندهش» گفته شده که گل چنبک/چمبک (زنبق) زرد از خانواده گل‌های سوسن که به آن زنبق رشتی هم می‌گویند گل ویژه‌ی جشن امردادگان است. در بخش دیگر بندهش نوشته شده که امرداد بی‌مرگ و سرور گیاهان بی‌شمار است. زیرا او را به گیتی گیاه خویش است، گیاهان را رویانَد و رمه گوسفندان را افزاید. زیرا همه‌ی دام‌ها از او خورند و زیست کنند.
goo.gl/QGQJJ3

#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_امردادگان #امردادگان


🌲 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- از نوروز تا نوروز #کورش_نیکنام
۴- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۵- گل زنبق، نماد جشن امردادگان #شاهین_سپنتا تارنمای ایران‌نامه


🌳 @AdabSar
چنین‌ست آیینِ خُرَّم‌جهان
نخواهد به ما برگشادن نهان

انوشه کسی کو بزرگی ندید
نبایستش از تخت شد ناپدید

بکوشیّ و آری ز هر گونه چیز
نه مردم نه آن چیز مانَد به نیز

بیا تا همه دستِ نیکی بَریم
جهانِ جهان را به بد نسپَریم

خُنُک آن‌ که جامی بگیرد به دست
خورَد یادِ شاهانِ یزدان‌پرست

چو جام نبیدش دَمادَم شود
بخسپد بدان‌گه که خُرَّم شود
#فردوسی

هماره:
ز مرداد* باش از بَر و بومْ شاد
*امرداد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
💐
💐💐
2024/09/27 07:18:30
Back to Top
HTML Embed Code: