‌
ز کدام رَه رسیدی؟ زِ کدام در گذشتی؟
که ندیده دیده ناگه به درونِ دل فتادى؟


#هوشنگ_ابتهاج
#چکامه_پارسی

@AdabSar

🔲 دنباله‌ی واژه‌های پارسی در زبان تازی


▪️ شَنجَرف = از پارسی شَنگَرف، sangarf، چیزی باشد که از سیماب و گوگرد سازند و نگارگران به‌کار برند
▫️ شُوال = از پارسی گُوال، جُوال
▪️ شنطه = از پارسی شنار، ننگ و زشتی
▫️ شِنغیر = از پارسی شنگ(sang)، شیرین رفتار، شنگول، زشت‌خوی، دزد

▪️ شِنقار = از پارسی شنغار، از پرندگان شکاری همانند چرغ
▫️ شَنکبیل = از پارسی زنجپیل
▪️ شَنگل = از پارسی چنگل، جاکلید در، چنگکی برای آویختن رخت
▫️ شَنیز، شونیز = از پارسی سیاه‌دانه
▪️ شُواظ = از پارسی سوزا (سوزاندن)، گرمی، آتش بدون دود

▫️ شَوال = بنگرید به چوال
▪️ شَوالَهُ = از پارسی شَو‌الَک، شَوال(بوقلمون)
▫️ شواهین = از پارسی شاهین، sahin، بلندپرواز، پرنده‌ای شکارگر از تیره‌ی بازها
▪️ شوباش = از پارسی شاباش. sa-bas، فشرده‌ی شادباش، زری را گویند که به خنیاگران می‌دادند
▫️ شُوبَق، شوبَک = از پارسی چُوبک، وردنه (چوب خمیر پهن کن)

▪️ شوبند = از پارسی شوب (دستمال)‍ و بند، سینه‌بند اسب، روبند
▫️ شوت = از پارسی سوشیانس پیشوای اکنون زردشتیان
▪️ شَوذَر = از پارسی چادُر، دواج (لحاف)
▫️ شَوذَنُوق، شَوذَق، شوذانِق = تازی گشته‌ی شاهین
▪️ شوربا = از پارسی شور و با، انگلیسی گشته‌ی soup

▫️ شوره = از پارسی شوره، sure چیزی سپید و نمک مانند که در شوره‌زارها پدید می‌آید
▪️ شَوشَب = از پارسی شپش، از واژه‌ی اوستایی sips که در پهلوی spis شپش می‌باشد. کژدم، زشت‌خوی
▫️ شوشَهٔ = از پارسی شوشِه، suse شفشه، شوکه‌ی سیم و زر که درناوچه‌ی پولادین ریزند، شمش زر و سیم‌، کاکُل


🔲 @AdabSar

دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- وام‌واژه‌ها در زبان عربی، شهاب‌الدین احمد خفاجی مصری، ترجمه حمید طبیبیان
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

✍ گردآوری: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی


🔲 @AdabSar

🌳 جشن امردادگان، امید و باور به تازه شدن جهان


🌴 «جشن امردادگان» نماد سرزندگی، نامیرایی، جوانی و باور به رویش دوباره است. امردادگان در امرداد روز از امردادماه یا روز هفتم امرداد در ایران باستان برگزار می‌شد. اين جشن از آن «فرشته‌ی امرتات» و نماد جاودانگی و تندرستی و دير زيستن (عمر طولانی) است. در افسانه‌های ایرانی، امشاسپند امرتات در جهان مینوی نماینده‌ی بخشش خداوند و در جهان ماتکیک (مادی) نگهبان گیاهان بود.

🌲 اَمرتاتَـه یا اَمرَتات در اوستایی و اَمُردات در پهلوی به چَم (معنی) جاودانگی و بی‌مرگی است و از این‌رو نماینده‌ی بالاترین رده‌ی فرهیختگی است. مرداد هم‌ریشه با مردن است و «ا» در آغاز آن پیشوند نایی (منفی) است که چمار (معنی) آن را به بی‌مرگی دگرگون می‌کند. امرداد فرشته‌ی بی‌مرگی و جاودانگی و مرداد ديو نيستی و مرگ است. بی‌مرگی از ویژگی‌های اهورامزدا است و امرداد نشانه‌ای جاودانگی روان آدمی و پیوستن او به سرشت اهورامزدا است.

🌵 در باورهای ایران باستان فرشته‌ی امرداد نماد پاکی و نگهبان گیاهان است که به آبادی زمين و پاکیزگی می‌اندیشد. بر پایه‌ی باورهای کهن، این فرشته دشمن بیماری و گرسنگی است. فرشته‌ی جاودانگی در کنار فرشته‌ی رسایی (خورداد) نگهبان آب و گیاهان‌اند. نشان اَمُرداد امشاسپند در گیتی درختان نَمیر و همیشه سبز است.

🌳 امروز آگاهی ما از این جشن ناچیز است. تنها می‌دانیم که جشن امردادگان از جشن‌های شاد بود. ایرانیان در اين روز تن پاکیزه می‌کردند، به گلستان‌ها، بوستان‌ها و کنار رودها می‌رفتند و پس از نيايش به درگاه اهورامزدا، اين جشن را با شادی و سرور در هوای پاک و دوستی با گیاهان برگزار می‌کردند و پاسدار زیست‌بوم (محیط زیست) بودند.
جشن امردادگان می‌تواند این پیام را داشته باشد که آدمی می‌تواند بهتر کردن جهان را در پیش گیرد و نامیرایی‌اش به‌جا گذاشتن نام نیک است.

🌴 در نیپیک (کتاب) «بندهش» گفته شده که گل چنبک/چمبک (زنبق) زرد از خانواده گل‌های سوسن که به آن زنبق رشتی هم می‌گویند گل ویژه‌ی جشن امردادگان است. در بخش دیگر بندهش نوشته شده که امرداد بی‌مرگ و سرور گیاهان بی‌شمار است. زیرا او را به گیتی گیاه خویش است، گیاهان را رویانَد و رمه گوسفندان را افزاید. زیرا همه‌ی دام‌ها از او خورند و زیست کنند.
goo.gl/QGQJJ3

✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_امردادگان #امردادگان


🌲 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- از نوروز تا نوروز #کورش_نیکنام
۴- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۵- گل زنبق، نماد جشن امردادگان #شاهین_سپنتا تارنمای ایران‌نامه


🌳 @AdabSar

چنین‌ست آیینِ خُرَّم‌جهان
نخواهد به ما برگشادن نهان

انوشه کسی کو بزرگی ندید
نبایستش از تخت شد ناپدید

بکوشیّ و آری ز هر گونه چیز
نه مردم نه آن چیز مانَد به نیز

بیا تا همه دستِ نیکی بَریم
جهانِ جهان را به بد نسپَریم

خُنُک آن‌ که جامی بگیرد به دست
خورَد یادِ شاهانِ یزدان‌پرست

چو جام نبیدش دَمادَم شود
بخسپد بدان‌گه که خُرَّم شود
#فردوسی

هماره:
ز مرداد* باش از بَر و بومْ شاد
*امرداد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
💐
💐💐

🌳 امردادگان و افسانه‌ی ایزدبانوانی که گیاهان را باز رویاندند


🌳 امرداد و خرداد دو ایزدبانوی ایران باستان و امشاسپندان پس از پیدایش کیش زرتشتی بودند. امشاسپندان نمودهای خداوند در جهان به شمار می‌آمدند. جاودانانی که در برابر آفرینشِ یک یا چند پدیده از هستی بایستگی‌هایی(وظایفی) داشتند.

🌳 بر پایه‌ی افسانه‌ها ایزدبانوان یا امشاسپندان امرداد و خرداد همواره در کنار هم بودند. امرداد گیاهان را می‌رویاند، گله‌ها و رمه‌ها را می‌افزود و می‌کوشید تا گیاهان پژمرده نشوند. او پشتیبان پاکیزگی بود و با بیماری‌سازها پیکار می‌کرد. خرداد نیز با یاری «تیشتر» یا ایزد باران و «واتَه» یا ایزد باد نگهبان آب بود، آرامش را در زمین برپا می‌کرد و به گیاهان شادابی می‌بخشید. آن‌ها نمایندگان رویش و زندگی بودند.

🌳 در افسانه‌های ایرانی آفرینش زمانی که اهریمن به آفرینش نخستین در جهان تازید، ایزد امرداد از سرشت و هستی گیاهان نگهبانی کرد. او گیاهان خشک شده و آسیب دیده از سوی اهریمن را برگرفت، سایید و با یاری ایزدان باد و باران در جهان پراکند تا اینگونه رستنی‌های گوناگون دوباره در همه‌ی جهان سر از خاک بیرون آرند.

🌳 بر پایه‌ی این افسانه‌ها، خرداد و امرداد دشمنی داشتند که گماشته‌ی اهریمن بود تا کارشکنی کند.
دشمن خرداد دیو گرسنگی بود و «تَئیری/تئرو» نام داشت. دشمن امرداد دیو تشنگی به نام «زئیری/زئیریچ/زاریچ» بود. کار زئیری این بود که زهر بسازد و تئیری گیاهان و جانواران را با این زهر آلوده کند و از میان ببرد. ولی خرداد و امرداد با همکاری هم از زهرآگین شدن جهان و پژمردن گیاهان پیشگیری کردند و سرزندگی در سرتاسر هستی نمایان شد.

🌳 به هنگام جشن امردادگان میان ایزدبانوی امرداد و تئیری یا دیو گرسنگی ستیز درمی‌گیرد. در این هنگام امرداد نیازمند بخشش (خیرات) و نیایش مردم به درگاه اهورامزدا است. زیرا با نیکی مردم در زمین و دَهِش آنان به درگاه خدا نیرومند می‌شود. او بر تئیری یا تئرو پیروز می‌شود تا گیاهان برویند، مردمان کشاورزی و خوراک داشته باشند و دیو گرسنگی از میان برود.
«بهرام فره‌وشی» هاروت و ماروت را با خرداد و امرداد هم‌ریشه می‌دانست ولی برای دیدگاه خود گواه (سند) نیاورده بود.


✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_امردادگان #امردادگان
goo.gl/lMU3tf

📚 برگرفته از:
۱- تارنمای ایران‌بوم، برداشت آزاد از یادداشت «امرداد، نامیرایی که مردنی شد» #سیمین_دخت_گودرزی
۲- تاریخ اساتیری ایران #ژاله_آموزگار
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی


🌳 @AdabSar

🌳 جشن امردادگان
برش‌هایی از یادداشت‌ها، سروده‌ها و سخنان


🌳 گات‌ها:
به یاری اهورا مزدا
کسی که در پرتو مینوی مقدس (سپنتا مینو) و اندیشه‌ی نیک (وهومن)، گفتار و کردارش نیک و با راستی و درستی (اشا) هماهنگ باشد، مزدا اهورا با توانایی (خشترا) و مهر (سپنتا آرمئیتی) خویش به او رسایی (هئوروتات/خرداد) و جاودانگی (امرتات/امرداد) خواهد بخشید.


🌳 ابوریحان بیرونی:
مرداد ماه که روز هفتم آن مرداد روز است و آن روز را به انگیزه‌ی پیش آمدن دو نام با هم جشن می‌گرفتند. معنای مرداد آن است که مرگ و نیستی نداشته باشد و مرداد فرشته‌ای است که به حفظ گیتی و اقامه‌ی غذاها و دوایی که اصل آن نبات است و مزید جوع و ضرر و امراض هستند، موکل است.


🌳 نوروزنامه‌ی خیام:
مرداد ماه یعنی خاک، دادِ خویش بداد از بَرها ومیوهای پخته که در وی به کمال رسد و نیز هوا در وی مانند غبارِ خاک باشد و این ماه میانه تابستان بود و قسمت او از آفتاب، مر برج اسد را باشد.


🌳 «پژوهشی در اساتیر ایران»، گزارش مهرداد بهار از نیپیک(کتاب) پهلوی «بندهش» [با اندکی ویرایش]:
امُرداد بی‌مرگ، سَروَر گیاهان بی‌شمار است؛ زیرا او را به گیتی، گیاه، خویش است. گیاهان را رویانَد و رَمهِ گوسفندان را افزاید؛ زیرا همه دام‌ها از او خورند و زیست‌کنند. به فِرَشکردِ (نوگردانی جهان و زندگی در پایان کار جهان)، نیز «انوش»(خوراک بی‌مرگی) را از امرداد آرایند. اگر کسی گیاه را رامش بخشد یا بیازارد، آن گاه امُرداد از او آسوده یا آزَرده بُوَد…


🌳 مسعود سعد:
- روز مرداد مُژده داد بدان
که جهان شد به طبع باز جوان

- امرداد مه است سخت خرم
می نوش پیاپی و دمادم


🌳 منیژه ملکی‌ریزی:
چو هم روز و هم مه امرداد گشت
امردادگان شد دلم شاد گشت


🌳 زراتشت‌نامه:
چو گفتار خردادْش آمد به سر
همان گاه امرداد شد پیش‌تر


#جشن_امردادگان #جشن_های_ایرانی #امردادگان

🌳 @AdabSar

🌳
اَمرداد ماه و امرداد روز
بگیرند جشنی به فرخنده روز

بخوانیش آن را امردادگان
که وی پاس دارد زمین و زمان

پریستار گیتی و بالندگی است
به معنی، رسایی و پایندگی است

گیاه و خوراک و دوا و نبات
به تیمار و مهرش گرفته شتاب

امیدم چنان است از دادگر
که از گشت گیتی بگیری ثمر

امرداد باشد نگهبان تو
موکل بود بر تن و جان تو


#س_ستاری
#جشن_امردادگان

🌳 @AdabSar

‌
آن که بی‌باده کند جان مرا مست کجاست؟
وآن که بیرون کند از جان و دلم دست کجاست؟

وآن که سوگند خورم جز به سر او نخورم
وآن که سوگند من و توبه‌ام* اشکست کجاست؟


#مولوی
#چکامه_پارسی

*توبه: تنها واژه‌ی بیگانه

@AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔷پارسی‌گویی هماره جایگزین‌کردن واژه‌ای پارسی به‌جای واژه‌ی بیگانه نیست. گاهی می‌توان با واگویِشِ درست واژه، پارسی را پاک سُخَنید.
بسیاری از واژه‌ها پارسی‌اند ولی به‌گونه‌ای نادرست و با زبانی بیگانه بازگو می‌شوند.
در پی، شماری از این واژه‌ها را می‌آوریم و امید داریم که شما نیز در پربارترکردن این پِهرِست یاری‌مان کنید.


#اکراد = کُردان، کُردها
#الوار = لُران
#بلوط = بالوت، بلوت
#ترنج = ترنگ
#جناس = گِناد(شیوه‌ای در نوشتن و سرودن)
#جناق = جَناغ، چَناغ
#جوز = گـَوز، گردو
#جوشقان = جوشخان
#جهنم = گَهنام
#دستجرد = دستگرد
#سراب = آپسار، آبسار
#غوز = گوژ، کوژ
#غوطه = غوته
#غوطه‌ور = غوته‌ور
#قاق = کاک، نان کاک
#قاطر = کَرتَر، غاتر، استر
#قبا، قباء = کَپاه
#قبراق = گوبراک
#قپان = کَپّان
#قپی = غُپی، لاف
#قپی‌آمدن = غُپی‌آمدن، لاف‌زدن
#قندهار = کندهار
#قو = غو
#قوچ = غوچ
#قوچان = غوچان
#قوز = گوژ، کوژ
#قوزپشتذ= گوژپشت، کوژپشت
#قوزَ ک= کوژَک، غوزَک
#نقره = نُکره، نُکرَک
#نقره‌داغ = نُکره‌داغ
#نق = نغ
#نق‌زدن = نغ‌زدن


🔹شماری دیگر از این واژگان:
www.tg-me.com/AdabSar/9292
www.tg-me.com/AdabSar/9353
www.tg-me.com/AdabSar/9495
www.tg-me.com/AdabSar/9756


گردآوری و نگارش #مجید_دری
#پارسی_پاک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

🌻 جشن پایان چله‌ی تموز و بدرود با بلندترین روزهای سال


🌻 بخندید تموز بر سرخ سیب
همی کرد با بار و برگش عتیب
#فردوسی

🌻 «چله‌ی تموز» با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر در ایران باستان آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله‌ی تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی درآمیخته‌اند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان «رشن»، «اشتاد» و «زامیاد» با همکاری ایزدبانوی امرداد به نبرد با دیوهای گرسنگی و تشنگی یا «تئیری» و «زئیری» می‌رفتند.

🌻 در افسانه‌های ایرانی رشن به مانک (معنی) درستی و دادگری است و امشاسپند رشن دشمن دزدان و رهزنان است. اشتاد به چَم (معنی) راستی و درستی است. این امشاسپند یا فرشته، راهنمای مینویان و زمینیان است. زامیاد نیز فرشته‌ی زمین است که با کنش نیک شناخته می‌شود.

🌻 «تموز» به چمار (معنی) گرمای فراوان است.
اکنون در نیمروز (جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. همچون چله‌ی بزرگ و کوچک زمستان که زمان سرما در آن دسته‌بندی می‌شد.
گویا در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و خاکستر آن را در دالان خانه‌ها می‌ریختند.
درباره‌ی آیین‌های این جشن آگاهی بسیار اندکی به ما رسیده است.

🌻 سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!


🌻 جشن آغاز چله‌ی تموز:
www.tg-me.com/AdabSar/20872
www.tg-me.com/AdabSar/20874
نبرد افسانه‌ای ایزدبانوی امرداد و دیو گرسنگی و تشنگی:
www.tg-me.com/AdabSar/20943


🌻 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #چله_تموز #امردادگان

🌻 @AdabSar

‌
🌼 جشن میانه‌ی تابستان

ایرانیان در آغاز، پایان و میانه‌ی هر ورشیم (فصل) جشنی برگزار می‌کردند و این جشن‌ها بیشتر به انگیزه‌ی بخش‌بندی سال و برنامه‌ریزی کشت‌وکار بود. گفته شده #جشن_میانه_تابستان دومین گاهنبار از شش گاهنبار باستانی بود. به باور آن‌ها خدا در یک سال هستی را آفرید و در هر گاهانبار یکی از شش پدیده‌ی آسمان، آب، زمین، گیاه، جانور و آدم را آفرید. زمان میان گاهانبار نخست تا گاهانبار دوم یا مدیوشهیم/مدیوشیم (در پارسی باستان به مانک میانه‌ی تابستان) زمان آفرینش آب در افسانه‌هاست. (یشت‌ها، پورداود)

هریک از شش گاهنبار در گاهشماری کهن در پنج روز از ماه (خور، ماه، تیر، گوش و دی‌به‌مهر) برگزار می‌شد. روز مِهادین (اصلی) جشن میانه تابستان، دی‌به‌مهر روز یا پانزدهم امرداد بود. در ناظم‌الاطبا آمده که در باورهای کهن، زمان میان گاهنبارها و آفرینش پدیده‌های ششگانه، شست روز بودند.

سرودخوانی، گپ و گفت، شادی و آموزش‌های نیک از آیین‌های این جشن بودند.
به گفته‌ی دیگر گاهنبار دوم در نیمه‌ی تیرماه برگزار می‌شد ولی در سالنمای بنیاد پژوهش‌های ایرانی زمان این جشن در نیمه‌ی امرداد است.

#جشن_های_ایرانی #امردادگان
🌼 @AdabSar

توانگر شود هر که خشنود گشت
دلِ آزوَر خانه‌ی دود گشت

کِه را آرزو بیشْ تیمار بیش
بکوش و نیوش و منِه آزْ پیش

به آسایش و نیک‌نامی گرای
گریزان شو از مردِ ناپاک‌رای

به چیزِ کسان دست یازد کسی
که فرهنگْ بهرَش نباشد بسی
#فردوسی

امید که:
ز گیتی تو را باد فرجامِ نیک


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
💐
💐💐

پویایی هر زبان زمانی آغاز می‌شود که از ایستایی دوری گزیند. «ضیاالدین هاجری»


🖋📋 واژه‌های بیگانه در دستور زبان پارسی
           «بخش پانزدهم»
           گردآورنده: #بزرگمهر_صالحی


#مشتغل (مُشتغِل): روی گرداننده
#مشتغل_عنه : واگذاشته
#مشتق (مُشتَق): برگرفته، شکافته، جدا گشته، گرفته، جُدامَد
#مشتقات : جُدامدها، برگرفتگان
#مشدد (مُشَدد): بافشاره، واژآواپذیر

#مصدر : کنش‌گون، بُنیادواژه
#مصدر_اصلی : کنش بنیادین، کنش خانیک (بُنیک).
#مصدر_بسیط : کنش ساده
#مصدر_جعلی :کنش ساختگی
#مصدر_صناعی : کنش ساختگی

#مصدر_متعدی : گذراکنش، کنش‌کنان
#مصدر_مخفف : کاهیده کنش
#مصدر_مرخم (مُرَخّم): کاهیده کنش
#مصدر_مرکب : کنش آمیزه، آمیخته‌کنش
#مصدری : کنشی

#مصغر (مُصَغَر): کوچک نمود، کوچک شده، کهیده
#مضارع_التزامی : کنونه‌ی واداری
#مضارع : کنونه
#مضاف_و_مضاف_الیه : فزود و فزایش، فزاینده
#مضاف : افزا، فزوده
#مضاف_الیه : فزاینده، برگیر، (پیشنهاد نگارنده: فزایش نشان)

#معدود : شمرده، اندک
#معدوله : ناخوانه
#معرفه : شناخته
#معرفه_جنسی : شناسه ی گونه‌ای/گونی، (پیشنهاد نگارنده: شناسه‌ی ژادین)


دنباله دارد
#پارسی_پاک


🖋📋 برجسته‌ترین بازخن‌ها (منابع):
۱- پیوست‌های فرهنگ ساختاری زبان پارسی، ضیاالدین هاجری
۲- فرهنگ نظام با ریشه‌شناسی، محمدعلی داعی‌الاسلام
۳- فرهنگ ریشه‌شناختی اخترشناسی، محمد حیدری ملایری


📋🖋 @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻احقر = خوارتر، خُردتر، کوچک‌تر، کِهین
🔻تحقیر = کوچک‌شماری، کوچک‌بینی، زبونی، خواری، خوارسازی، خوارداشت، پست‌شمردن، تَرمینیدن، تَرمینِش، هاژِش
🔻تحقیرا = به‌خواری، به‌زبونی
🔻تحقیرکردن = تَرمینیدن، خوارشمردن، هاژیدن
🔻تحقیرانه = خواراَنگارانه، هاژانه
🔻حقارت = خواری، خُردی، زبونی، پستی
🔻حقیر = پست، فرومایه، بیمایه، کوچک، هاژ، کِهتَر، خوار، خُرد، زبون، پَچیز، نَچیز، ناچیز
🔻حقیرجثه = ریزپیکر، خُردتََن، رنجور، لاغر، لاغرمردنی، زَوَنگ
🔻حقیر شدن = کوچک‌شدن، خوارشدن، پست‌شدن
🔻حقیرشمردن = کوچک‌شمردن، کوچک‌بینی، خوارسازی، خوارداشت، پست‌شمردن، تَرمینیدن، تَرمینِش، هاژِش
🔻حقیری = پستی، خواری، زبونی
🔻محقّر = ناچیز، کوچک، خرد، اندک، هاژ، هاژه، خوار، زبون، کوتاه، اندک، ریزه

✍نمونه:
🔺از جانب او فقط توهین و تحقیر نصیب ما است =
از سوی او تنها ناسزا و خواری بهره‌ی ماست
از او تنها ناسزا و خوارداشت به ما می‌رسد

🔺هر نوع برخورد تحقیرانه با طفل، به روانش صدمه می‌زند =
هر گونه برخورد خواراَنگارانه با کودک، به روانش آسیب می‌زند

🔺به کلبه‌ی محقر ما خوش آمدید =
به کلبه‌ی کوچک ما خوش آمدید

🔺هیچ کوچکی را حقیر نشمارید =
هیچ کوچکی را پست/خوار مَشمارید

🔺از سراپایش حقارت می‌بارید =
از سراپایش خواری می‌بارید
از سراپایش زبونی می‌بارید
از سراپایش پستی می‌بارید

🔺این حقیر سراپا تقصیر =
(این سخنواره را هرگز بکار مبرید، در فرهنگ ایرانی نیست)، من


گردآوری و نگارش #مجید_دری
#پارسی_پاک
#احقر #تحقیر #تحقیرا #تحقیرانه #حقارت #حقیر #حقیری #محقر
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

‌

نخستین رویه از نبیگ(کتاب) «زبان پاک» از #احمد_کسروی درباره‌ی پارسی سره


@AdabSar

تو بیدار باش و جَهاندار باش
جَهان‌دیدگان را خریدار باش

به‌جز داد و خوبی مکُن در جهان
پناهِ کِهان باش و فرّ‌ِ مِهان

به دینارْ کم ناز و بخشنده باش
همان داددِه باش و فرخنده باش

مزن بر کم‌آزار بانگِ بلند
چو خواهی که بختت بود یارْمند
#فردوسی

باشد که:
سرَت برتر از کاویانی‌درفش


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🪸
🪸🪸

‌
گر با دگران به ز منی
وای به من
ور با همه‌کس همچو منی
وای همه


#ابوسعید_ابوالخیر
#چکامه_پارسی

@AdabSar

‌
هرجا که لب به خنده گشاید دهان تو
خونابه‌ای‌ست از لب چون ناردان تو

عشق(اشغ) تو بس‌که بر دل خسرو زده‌ست زخم
گر هست امید زیستنم هم به جان تو


#امیرخسرو_دهلوی
#چکامه_پارسی

🌅@AdabSar