🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻«سرطان» واژه‌ای بیگانه است که در زبان پارسی به چند چم به‌کار می‌رود:
- از بیماری‌ها: Cancer، چَنگار، دُژبافت
- از جانوران: Crab، خرچنگ، کَرچنگ
- از ماه‌ها: تیر
🔻سرطان بحری= خرچنگ دریایی
🔻سرطان نهری= خرچنگ رودی
🔻سرطان خون= Leukemia، خون‌چَنگار، چَنگارِ خون
🔻سرطان‌زا= چَنگارزا، مایه‌ی دُژبافتی
🔻راس‌السرطان= سر چَنگار
🔻غده‌ی سرطانی= توده‌ی چَنگاری

✍نمونه:
🔺سرطان، تکثیر بی‌رویۀ سلول‌ها به سبب جهش ژنتیکی و دست‌اندازی به بافت‌های مجاور است که باعث اختلال در عملکرد آن بافت می‌شود=
چَنگار، افزونی بی‌رویه‌ی یاخته‌ها به رایَن جهش زَکَیکی و دست‌اندازی به بافت‌های کناری است که مایه‌ی آشفتگی در کارکرد آن بافت می‌شود


گردآوری و نگارش #مجید_دری
#پارسی_پاک
#سرطان #Cancer #Crab #Leukemia
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

‌
نبینی بر درخت این جهان بار
مگر هُشیارمَرد، ای مرد هشیار

درخت این جهان را سوی دانا
خردمند است بار و بی‌خرد خار


#ناصرخسرو
#چکامه_پارسی

🌳 @AdabSar

‌
من زنده و کس بر آستانت گذرد؟
یا مرغ به گِرد سَر کویت بپرد؟

خارِ گورم شکسته در چشم کسی
کو از پسِ مرگِ من به رویت نگرد

#ابوسعید_ابوالخیر
#چکامه_پارسی

@AdabSar

بوَد بر دلِ هر کسی ارجْمند
که یابند ازو ایمنی از گزند

زمانی میاسای از آموختن
اگر جان همی‌خواهی افروختن

چو فرزند باشد به فرهنگ دار
زمانه ز بازی بر او تنگ دار

هر آن‌کس که با داد و روشن‌دلید
از آمیزش یکدگر مگسلید
#فردوسی

باشد:
که از جانِ تو شاد بادا سپهر


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌼
🌼🌼

📕📚 شماری از سره‌سرودگان سعدی:

📕نیک و بد چون همی بباید مُرد
خُنُک آن کس که گویِ نیکی برد

📚جهان ای برادر؛ نماند به کس
دل اندر جهان‌آفرین بند و بس

📕پادشاهی کو روا دارد ستم بر زیر دست
دوست‌دارش روزِ سختی، دشمنِ زورآورست

📚مرد باید که گیرد اندر گوش
ور نبشته‌ست پند بر دیوار

📕نور* گیتی‌فروز چشمه‌ی هور
زشت باشد به چشم موشک کور!

📚سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز
مرده آن است که نامش به نکویی نبرند!

* در این سرودگان، تنها واژه‌ی «نور» پارسی نیست.

به کوشش و گردآوری: #بلال_ریگی
فرتور(عکس): نمای بالای آرامگاه سعدی
فرتورگر: «علیرضا نادری‌فرد»

#چکامه_پارسی #روز_سعدی

🍃🌸 @AdabSar

من بی‌مایه که باشم که خریدار تو باشم
حیف باشد که تو یار من و من یار تو باشم
#سعدی

استاد سخن، فرمانروای چمنزار است،
دارنده‌ی بوستان است، خداوند گلستان است و به ما شکوه‌اش را می‌فروشد.
اگر درست بنگریم با همه‌ی تنگنایی که سرایندگی در کاربرد واژگان دلخواه درست می‌کند، سعدی چگونه توانسته است این همه گل و گیاه و پرنده و چرنده را در سروده‌هایش بگنجاند! درختانی چون: آبنوس، انار، انجیر، انگور، بادام، بان، به، بید، پسته، تاک، ترنج، توت، جوْز، چنار، رَز، زیتون، سدر، سرو، سیب، شفتالو، شمشاد، صنوبر، عرعر، فندق، كاج، گردكان، گز، نارنج، خرما و گلهایی چون: آلاله، ارغوان، بستان‌افروز، بنفشه، بیدمشک، گلنار، چنار، خرزهره، خشخاش، دوروی، زریر، زعفران، سپند، سمن، سنبل، سوری، سوسن، شقایق، سدبرگ، قُرنفُل، گل (گل سرخ)، گلنار، لادن، لاله، لبلاب (عَشَقه)، نرگس، نسترن، نسرین، نیلوفر و…

✍️ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#روز_سعدی
☘🌺 @AdabSar 🌼

‌
🌱 گل همیشه بهار سخنوری سعدی است.

اردیبهشت با نام چامه‌سرایان بزرگ آغاز می‌شود.
روز بزرگداشت خداوندگار ادب و شهسوار سخن «سعدی» جاودانه، روز پرواز «ملک‌الشعرای بهار» سخن‌سرایی که مهر به میهن را به چامه کشید، روز پرواز «سهراب سپهری» فرزند آب و خرد و روشنی و درگذشت «اقبال لاهوری» را گرامی می‌داریم و به روان مینوی‌شان درود می‌فرستیم.


🌸 نمونه‌هایی از چامه‌های پارسی سعدی، بهار، سهراب و اقبال:

دریغا که بی ما بسی روزگار
بروید گل و بشکفد نوبهار
بسی تیر و دی‌ماه و اردیبهشت
برآید که ما خاک باشیم و خشت
🦚 #سعدی


امروز نه کس ز عشق آگه چو من است
کز شکر عشقم همه شیرین‌سخن است
در هر مژه‌ی من به ره خسرو عشق
نیروی هزار تیشه‌ی کوهکن است
🌳 #بهار


پشت لبخندی پنهان هر چیز
روزنی دارد دیوار زمان
که از آن چهره‌ی من پیداست
چیزهایی هست که نمی‌دانم
می‌دانم سبزه‌ای را بکنم خواهم مرد
🪴 #سهراب_سپهری


گمان مبر که به پایان رسید کار مُغان
هزار باده‌ی ناخورده در رَگ تاک است
🍃 #اقبال_لاهوری


فرتور(عکس) از نمای درونی آرامگاه سعدی
فرتورگر: «هربرت کریم‌مسیحی»
#چکامه_پارسی

🌿🌺 @AdabSar

‌
🍀 جشن گیاه‌آوری، جشن بهره‌گیری از دَهِش‌های بهاری


🌱 #جشن_گیاه_آوری جشن ویژه‌ی گردآوری گیاهان خوراکی و دارویی، یکی از جشن‌های پرشمار ایران باستان بود و در یکی از نخستین روزهای این ماه برگزار می‌شد.
در ماه اردیبهشت گیاهان تازه روییده‌اند و زمین زیبا و سرسبز است و «جشن گیاه‌آوری» یکی از آیین‌های گرامی‌داشت سرسبزی و پیشکش‌های زمین در میان نیاکان ما بود.

🌿 ایرانیان این روز را در دامنه‌ی کوه‌ها و دشت‌ها سپری می‌کردند و به اندازه‌ی نیاز از گیاهان دارویی و خوراکی گردآوری می‌کردند. آسیب رساندن به دیگر گیاهان و برداشت بیش از نیاز در میان آن‌ها گناه شمرده می‌شد.

🍃 گفته می‌شود جشن گیاه‌آوری در «وهمن روز» یا دوم اردیبهشت در گاهشمار کهن برگزار می‌شد ولی آگاهی رسیده به ما درباره‌ی این جشن بسیار اندک است.

☘ والامنش کسی است که زیست‌بوم خود را همچون روان‌‌اش و خانه‌اش پاک و شاداب نگه داشته و از آسیب به آن می‌پرهیزد و از پیشکش‌های زمین به اندازه‌ی نیاز و به درستی بهره می‌گیرد.


🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان

🍃🌱 @AdabSar

‌
۲۲ آپریل روز جهانی زمین پاک است. درباره‌ی نگهداری زمین و پاسداری از زندگی جانوران بسیار گفته‌اند. پس کوتاه‌تر می‌گوییم تا بیشتر بیاندیشیم. یکی از انگیزه‌های بُنیکِ(علل اصلی) مرگ‌ومیر جانوران آزاد که در خانه‌ی خودشان در دشت‌ها و جنگل‌ها زندگی می‌کنند گرفتگی روده است.

می‌دانید چرا؟
زیرا آن‌ها خاشِه(زباله)خوار شده‌اند و تَپَنگه(پلاستیک) مایه‌ی گرفتگی روده و مرگ‌شان می‌شود. شمار کمی از جانوران به یاری نیشگران(جراحان) از مرگ می‌رهند و بی‌شمارشان می‌میرند. آن‌ها که نیشگری(جراحی) شدند از روده‌‌شان تپنگه درآمده و در آزمایش بسیاری دیگر که نمرده و تنها بررسی شده‌اند ریزه‌های تپنگه یافت شده است.

زمین از آن همه‌ی هستی‌داران است. ولی ما آدمیان با این پندار که آفریده‌ی برتر هستیم، روزگار زمین را سیاه کرده و دست به کشتار گسترده‌ی جانوران زده‌ایم.

به این فرتور(عکس) بنگریم. به کدام روش باور داریم و بر پایه‌ی کدامش رفتار می‌کنیم؟

#ادبسار

🌏🦩 @AdabSar

🌱🌸 اردیبهشتگان، جشنی در ستایش راستی
- بخش نخست


🌱🌸 «جشن اردیبهشتگان»، جشنی است که با هم‌نام شدن روز و ماه اردیبهشت در ایران برگزار می‌شد. سومین روز هر ماه در گاهشمار کهن ایران اردیبهشت نام داشت. «گلستان جشن» و «جشن گل» نام‌های دیگر #اردیبهشتگان هستند. این جشن پاسداشت امشاسپند اردیبهشت در ایران باستان بود. امشاسپندان به زبان ساده فرشتگان برگزیده و دستیاران خدا بودند و کارهای بزرگی می‌کردند. در اوستای نو نام او «اَشَه‌وَهیشتَه» است. این نام باستانی به چمار(معنی) بهترین راستی است. اردیبهشت نیز نام کنونی «اَردَوَهیشتَه» است.

🌱🌸 بر پایه‌ی یزدان‌شناسی اوستایی، اشه‌وهیشته دومین امشاسپند است. همه‌ی امشاسپندان نمودهای زمینی و مینوی داشتند. اشه‌وهیشته در جهان مینوی نماینده‌ی پاکی، راستی، سامان‌مندی(نظم)، رَستَک(قانون) و هنجار است و در زمین نگهبان آتش. آتشی که به زندگی گرما و روشنی می‌بخشد و در پرتو آن می‌توان دروغ را بازشناخت. خداوند اشه‌وهیشته را به درمان بیماری‌ها با گیاهان، خوراک و بوزار (ادویه) فرمان داده است. این امشاسپند از زیبارویان جهان است. با بیماری، بدنهادی(شرارت) و دیوها می‌ستیزد. او دوزخ را نیز سامان می‌دهد و از شکنجه‌ی بیش از اندازه‌ی بدکاران و دوزخیان پیشگیری می‌کند. او باید راست و دروغ را بر مردم آشکار کند. همچنین او دستیار خدا هنگام بیرون راندن اهریمن از زمین و هنگام رویاندن گیاهان در بهار بود. در افسانه‌ها آمده که اهریمن با برپا خاستن و پیامبر شدن زرتشت می‌گریزد و فریاد می‌زند که زرتشت با اشه‌وهیشته مرا سوزانید و از زمین راند.

🌱🌸 آنچه اهورامزدا با اندیشه‌ی نیک(بهمن یا وهومنه) آفریده، با راستی(اشه‌وهیشته یا اردیبهشت) دنبال می‌شود و راستی دومین ویژگی از ویژگی‌های نیک هفتگانه و در راستای اندیشه، گفتار و کردار نیک است. از این‌رو، اردیبهشتگان، جشن نیک‌منشی(اخلاق) نیز شمرده می‌شد.
نیکی‌های هفتگانه این ویژگی‌هاست: روان نیکوکار(اورمزد یا اهورامزدا)، اندیشه‌ی نیک(بهمن)، راستی(اردیبهشت)، شهریار دادگر(شهریور)، سپندارمذ(پاکی و یکرنگی)، آرَستگی(خرداد) و بی‌مرگی(امرداد).
آرستگی = کمال
ابوریحان بیرونی نوشته است که سرشت این جشن در این پیام نهفته که راستی بهترین است.

🌱🌸 «هینلز» نوشته است «اَردَ» پارسی در یونانی اَرِتِه خوانده شده و بنیاد و کانون نگرش افلاتونی در یونان باستان است. ارته یونانی برابر «فره» پارسی نیز هست. این واژه به چم(معنی) هنر و منش(اخلاق) است که به نادرست آن را دانایی، توانایی و پارسایی(فضیلت، قابلیت و تقوا) خوانده‌اند.


✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_اردیبهشتگان


🌱🌸 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی


🌱🌸 فرتور: نگاره‌ی نمادین امشاسپند اردیبهشت و گل مرزنگوش نماد جشن اردیبهشتگان
b2n.ir/Ordibeheshtgan

🌸🌱 @AdabSar

🌱🌷 اردیبهشتگان، جشن بزرگداشت ادب‌وران، اندیشمندان و هنرمندان
- بخش دوم

اردیبهشت‌روز است ای ماه دلستان
امروز چون بهشت برین است بوستان
«مسعود سعد سلمان»


🌱🌷 ماه اردیبهشت، اوگ(اوج) شکوه و زیبایی بهار است و در این هنگام از سال در ستایش دَهِش‌ها و زیبایی‌های بهار در ایران #جشن_اردیبهشتگان برگزار می‌شد. می‌توان #اردیبهشتگان را از جشن‌های پاسداشت زیست‌بوم(محیط زیست) نامید. زیرا در باور پیشینیان امشاسپند اردیبهشت نگهبان گیاهان است و آن‌ها را می‌رویاند.
این جشن دارای انگاره‌ی ماتکیک(مادی) آتش است و آتش، فروغی خداداده است که به زندگی گرما و روشنی می‌بخشد و دروغ را آشکار می‌کند.
اکنون نیز در این ماه، در کشورهای فراوانی جشن گل و سرسبزی برگزار می‌شود.

🌱🌷 ایرانیان در این روز به نشانه‌ی پاکی، جامه‌ی سپید می‌پوشیدند و اهورامزدا را ستایش می‌کردند. همچنین این روز، روز دیدار و ارج‌دانی پادشاه از هنرمندان، ادب‌وران، دانشمندان و دیگر بزرگان اندیشه بود.
خلف تبریزی در برهان قاطع نوشته است که در این روز آرزوی خود را به نزد پادشاه بردن و به جنگ و کارزار رفتن رفتاری نیکو بود.
آیین‌های این جشن در آتشکده‌ها برگزار می‌شد. خوراکی‌های جشن اردیبهشتگان نرم‌شیرینی(حلوا) گل سرخ، شیرینی‌هایی از آرد گندم رسیده، میوه‌های بهاری و فرنی شیر بودند. ایرانیان فرنی را برای نزدیک شدن به چهلمین روز بهار و به یاد خسرو افسانه‌ها نیز می‌پختند. گندم رسیده نماد «اشه‌وهیشته» بود.

🌱🌷 گفته می‌شود گل «مرزنگوش» نماد جشن اردیبهشتگان است. از این‌رو به آن «جشن گل» نیز می‌گفتند. گل و گیاه در فرهنگ ما جایگاه ویژه‌ای دارد و برای هر یک از ماه‌های سال گلی ویژه است. هر یک از گل‌ها نیز نماد یکی از ویژگی‌های برجسته همچون آزادگی، راستی، اندیشه‌ی نیک، بردباری، فروتنی، مهرورزی، خویشتن‌داری، پایداری و... هستند. «ابوریحان بیرونی» نوشته است که مرزنگوش در زمان انوشیروان ساسانی از روم به ایران آمد و برای همانندی برگ‌هایش به گوش موش، انوشیروان آن را مرزنگوش نامید. به نوشته‌ی ابوریحان، «ارجانی» پزشک زرتشتی این گل را برای گوش‌درد و سردرد سودمند می‌دانست.
اندیشمندان درباره‌ی نماد گل برای جشن‌های دیدگاه دگرسان (متفاوت) دارند. برخی از آن‌ها به این باور رسیده‌اند که نمادهای گل در زمان ساسانیان به جشن‌ها افزوده شده و بخشی از چیستی و پیدایش جشن‌ها نیست.

🌱🌷 بیرونی درباره‌ی اردیبهشتگان نوشته است:
«اردیبهشت ماه روز سوم آن اردیبهشت است و آن عیدی است که اردیبهشت‌گان نام دارد برای آنکه هر دو نام با هم متفق شده‌اند و معنای این نام آن است (راستی بهتر است) و برخی گفته‌اند که انتهای خیر است و اردیبهشت ملک آتش و نور است و این دو با او مناسبت دارد و خداوند او را به این کار موکل کرده که نیز علل و امراض را به یاری ادویه و اغذیه ازاله کند و صدق را از کذب ظاهر کند و محق را از مبطل به سوگندهایی که گفته‌اند و در اوست مبین است تمیز دهد.»


✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی

🌱🌷 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
- گل مرزنگوش نماد اردیبهشت و جشن اردیبهشتگان #شاهین_سپنتا


🌱🌷 فرتور: نگاره‌ی نمادین امشاسپند اردیبهشت و گل مرزنگوش، نماد جشن اردیبهشتگان
b2n.ir/Ordibeheshtgan

🌷🌱 @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻ضابط= سَرباک، پاسدار، نگهبان، نگاهدارنده، بایگان، فراهم‌آورنده، پاکار(=مباشر)، کاردار، فرماندار، مرد هشیار، مرد نیرومند، باژستان(گمرک)، شماررَس(=مُمَیِز)، افسر، دهدار، دهخدا
🔻ضابطه= دستور، شیوه، روال، آسال، فراریز(=حکمی کلی منطبق بر جزییات)، باژستانی
🔻ضابطین عدلیه = پاسگَران، کارگزاران دادگستری
🔻ضابط قضایی= پاسگر، کارگزار دادگستری
🔻انضباط= ادب، سامان‌گرفتن، سامان‌پذیری، به‌سامانی، آراستگی، بِنُوایی، سِرُوشِگی
🔻انضباطی= سِرُوشیک
🔻باانضباط= باادب، ساماندار، آراسته، به‌سامان
🔻بی‌انضباط= بی‌ادب، گستاخ، شلخته، ولنگار، نابسامان، ناخوددار
🔻منضبط= به‌سامان، ساماندار، سامانمند، سخت‌گیر

✍نمونه:
🔺ساخت‌وساز‌ها در کشور باید طبق ضابطه صورت بگیرد=
ساخت‌وساز‌ها در کشور باید برپایه‌ی دستور/آیین‌نامه انجام یابد

🔺با ایجاد قشونی باانضباط، به جنگ دشمن رفت=
با پدیدآوردن سپاهی به‌سامان و گوش به‌فرمان، به جنگ دشمن رفت

🔺از محصلین باانضباط مدرسه است=
از شاگردان آراسته‌ی دبستان/دبیرستان است
از دانش‌آموزان باادبِ آموزشگاه است


گردآوری و نگارش #مجید_دری
#پارسی_پاک
#ضابط #ضابطه #انضباظ #منضبط
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

غمِ پادشاهی جهان‌ْجوی راست
ز گیتی فزونی سگالد نَه کاست

گر از کارداران و از لشکرش
بداند که رنج‌ست بر کشورش

نیازَد به دادْ او جهان‌دار نیست
بر او تاجِ شاهی سزاوار نیست

چنان دان که بی‌دادْگر شهرْیار
بوَد شیرِ درنده در مرغْزار
#فردوسی

امید که:
همه‌ساله اردیبهشتِ هژیر
نگهبانِ تو با هُش و رایِ پیر


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی

@AdabSar
🍀
🍀🍀

‌
ای یار نافرمان من، وی در کمین جان من
ای دیدنت درمان من، دردم به درمان تازه کن

◾️▫️

زلفت چو شب و چهره چو روزی نیکوست
من روز و شبت ز بهر آن دارم دوست
آن کو ز رُخت روز و ز زلفت شب ساخت
پیوسته نگهدارِ شب و روز تو اوست

◾️▫️

کی ز انگشت همچو بادنگان*
تیر شاید گذاشت بر پنگان*؟

◾️▫️

باز کی بینم رخ آن ماه مهر افروز را؟
گل‌رخِ سیمین‌برِ دل‌دزدِ عاشق‌سوز را؟
گر رسیدم از لبش روزی به کام دل رواست
زان‌که شب‌ها از خدا می‌خواستم این روز را

◾️▫️

مستم از عشق و خراب از می و بیهوش از دوست
دستگیری کن و امروز نگه دار مرا

◾️▫️

#اوحدی
#چکامه_پارسی

بادَنگان: ریشه‌ی پارسی بادمجان
پَنگان: ریشه‌ی پارسی فنجان

هنر خیابان از: «میرزاحمید»

◾️▫️ @AdabSar

‌‌
🕊 گریه نکن خواهرم
در خانه‌ات درختی خواهد رویید
و درخت‌هایی در شَهرت
و بسیار درختان در سرزمین‌ات
و باد پیغام هر درختی را به درخت دیگر خواهد رسانید
و درخت‌ها از باد خواهند پرسید:
«در راه که می‌آمدی سحر* را ندیدی؟»


🕊 به یاد بزرگ‌بانوی ادب‌سار (ادبیات) ایران، #سیمین_دانشور در زادروزش هشتم اردیبهشت.
برشی از نَبیک «سووشون»


🕊 #پیام_پارسی
*سحر: تنها واژه‌ی بیگانه


🕊 گزینش نوشتار و فرتور (متن و عکس) همسو با روزگار این روزهای ما
#زن_زندگی_آزادی

🌳 @AdabSar 🕊

🎈 جشن چلمو، جشن پیوند نوروز و بهاربُد

🎈 «جشن چلمو» یا «چلموو» جشنی شاد برای فرارسیدن چهلمین روز نوروز و پیشواز «جشن بهاربُد» یا «میان‌بهار» بود که در آبان‌روز از اردیبهشت برگزار می‌شد. «آبان» نام روز دهم هر ماه در ایران باستان بود.
گفته شده که پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی ایرانیان برمی‌گردد و به گفته‌ی دیگر در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمده است.

🎈 نوروز در ایران از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز بهانه‌هایی برای برگزاری جشن و شادی می‌شدند. به‌ویژه اینکه این روزها همزمان با سرسبزی بهار بوده و جشن‌های همگانی و در دامان دشت‌ها برپا می‌شد. از سویی شماره‌ی «چهل» میان ایرانیان ورجاوند(مقدس) بود و این جشن‌ها به دسته‌بندی روزها و ماه‌ها می‌انجامید.

🎈 در جشن شاد #چلمو زنان و مردان با ساز و آواز چامه‌سرایی می‌کردند. هنوز گوشه‌هایی از #جشن_چلمو در چشمه سعدی شیراز و در کرمان و میان زرتشیان به شیوه‌های دیگری برپا می‌شود.

🎈 شناخته‌شده‌ترین آیین‌های جشن چلمو در کرمان و شیراز ریشه داشت. این جشن در شیراز و در کنار چشمه‌ی سعدی برگزار می‌شد. بر پایه‌ی باوری کهن در این روز یک ماهی سر از آب بیرون می‌آورد و انگشتری زرین با خود می‌آورد که نشانه‌ی بخت بلند است. این داستان افسانه‌ای امروز در شماری از داستان‌های کودکان دیده می‌شود. در این چند دهه‌ی نیز بسیاری از مردم در این روز کنار چشمه‌ی سعدی گرد هم می‌آیند.

🎈 در کرمان آیین «چَک دولَه» یا پیشگویی(فال) با کوزه در جشن‌های تیرو (تیرگان) و چلمو انجام می‌شد. در شب چلمو کوزه‌ای سفالین و سبزرنگ می‌آوردند و سپس هر کس در دل آرزویی می‌کرد و چیز کوچکی همچون انگشتر درون کوزه می‌انداخت. سپس سر کوزه را با پارچه‌ی سبز می‌بستند. فردای آن روز و هنگام جشن هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز می‌خواندند و هم‌زمان دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون می‌آورد و آرزومندان سروده‌ای را که هم‌زمان با بیرون آمدنِ آن خوانده می‌شد گونه‌ای پیشگویی می‌دانستند و با نگاه به آرزویشان برداشتی از آن سروده داشتند.
زرتشتیان کرمان در این روز به دیدار مزار «شاه خیرالله» می‌روند.

🎈 درباره‌ی آیین‌های دیگر چلمو گفته شده که یک خوان(سفره) برای دختر شاه پریان می‌گستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل می‌گذاشتند و در کنار خوان ساز می‌نواختند و آواز می‌خواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را می‌دوشیدند و یا بنشن(حبوبات) بر پشت خر می‌گذاشتند و به دشت‌ها می‌بردند تا آش شیر بپزند. سپس آش را بخش(تقسیم) می‌کردند تا مایه‌ی فراوانی شود.


✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان

〰〰〰〰〰〰
فرتور(عکس): چشمه سعدی، شیراز
b2n.ir/Chelmoo
〰〰〰〰〰〰
برگرفته از:
-گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
-جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
-راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی

🏖🏕 @AdabSar

💭 روز روانشناس، روز اندیشه در چرایی رفتار آدمی


امروز روز اندیشه در رفتار مردم است.
روز چرایی رفتار آدمی است.
روز اندیشیدن به ویر(ذهن) است.
روز اندیشِش در روان است.
روز به چالش‌کشیدن ویر و روان، این پیچیده‌ترین سویِگان(بُعد) آدمی است.
امروز روز نگاهی ژِرف به بازی‌های کودکانه است.
روز پرسیدن از چراییِ رفتارِ تُندِ آدمی است.
روز کوشش برای به آرامش‌رساندن دو دل شکسته است.

امروز روزِ سَرایی(اُتاقی) آرام و ساده با نیم‌تختی(کاناپه‌ای) است که هزاران تَن رنج‌های سخت زندگی‌شان را بر آن اشک ریخته‌اند.
سرایی آرام که آرامِشگاه یاوری پذیرنده است. کسی که رها از خود به آرامش آدمی می‌اندیشد.
امروز روز به‌چالش‌کشیدن رفتارهای بُنباوَر(دُگم) و آسیب‌زننده به زندگانی آدمی است.
روز اندیشیدن در سرشت و چیستی پِنداشت آدمی است.

امروز روز اندوهگین شدن ما برای دیدن آینده‌ی کودکی دست‌فروش است.
روز نگاه رنج‌آور به بیماری بَنگِش(اعتیاد) است و دردهای بی‌کران آن.
روز ژَرف‌نِگری به رفتار رانندگی شهروندان است.
روز گام‌زدن بر پیاده‌روهای شهرمان و شمردن پالایه‌های دی‌کَر(فیلترهای سیگار) کف پیاده‌رو است.

روز همدلی با گریه‌های زنی رنج‌کشیده از رفتارهای همسر آزارگَرَش است.
روز فریادهای بی‌سِدا(صدا)ی گُسارِشِ اَفیونِ(مصرف مخدرِ) «گل» در آموزشگاه‌ها است.
روز دست‌های رَج‌رَجِ(خط‌خطیِ) برخی دخترکان دبیرستان است که هر دَم به خودکشی می‌اندیشند.

روز شمردن دی‌کَرهای وَسان‌ها(سیگارهای میلیون‌ها) زن دودی است که پنهان از چشم همسران‌شان رنج را دود می‌کنند.
روز فریاد از بدرفتاری‌های خانگی است.

امروز روز روانشناس است و نیم‌تختش و سَرایی آرام و اشک‌هایی ریخته... و باز همدلی و آرامش.
روز شادمانی از آرام‌شدن همسرانی ناسازگار
و روز مهربانیِ راستین با مردم، همانگونه که هست!

جهان یک روانشناس جهانی ژرف است که تنها باید روانشناس باشی تا آن را دریابی.
شاید نوشتن نوشتاری در خور این روز به درازای دیرزیویِ(طولِ عمرِ) اندیشه‌های یک روانشناس باشد.

۲۹ آپریل، روز جهانی روانشناس بر روانشناسان همایون باد 🌹

yon.ir/Ravan
فرستنده #سمانه_فارسی
برگردان به پارسی پاک #مجید_دری
#روانشناس #روز_روانشناس #پیام_پارسی


💭 @AdabSar

❗️هموندان ارجمند
برای بهتر دیده‌شدن، نیاز به آگهی و دادوستد با کانال‌های دیگر داریم.
بایسته است بدانید که ادب‌سار هیچ دیدگاهی در باره‌ی درونمایه‌ی این کانال‌ها ندارد و داوری درباره‌ی آن‌ها را به خرد خودتان می‌سپارد.

👧🏻👦🏻 @AdabSar

منم اينک خليج فارس
آن دريای گوهر‌زای ايرانی
هزاران‌ساله‌ی مانای تاريخم

منم نَستوه و بِشكوه و بلندآوا
خروشان و ستبرآغوش و پرغوغا

كهنسالم
كهن چون خطه‌ی جاويد ايرانم
كه غير پارس نامی را سزای خود نمی‌دانم


سراینده و گوینده: #هما_ارژنگی

#خلیج_فارس #خلیج_پارس #شاخاب_پارس

🌊 @AdabSar

شاخاب پارس

ای شاخاب ای پارسی دریای ناب
ای تو گسترده شده در آفتاب

ای نوای دلکش و جولان آب
ای سرای نازنین ای تابناک

در شکوه چون سپهرت نیست خواب
پارسی دریای ایران ای شاخاب

در خروشی همچو تندر پاک‌تاز
در دلت لبریز و پُر از هرچه راز

رازهای رستم و سهراب و آن گرز گران
رازهای آرش و آن زور و آن تیر و کمان

رازهای کیغباد و خسرو آن شاه یلان
رازهای دیوهای سرکش و اهریمنان

رازهای نو به نو از آن زمان جاودان
رازهای گوش‌نوش و دلنشین وپرتوان

رازهای پاک و پر مهر سرای خسروان
راز آن نوشیروان و آن بزرگ بُختِگان

رازهای دلکش از آن بانوان و خانمان
رازهای خوب وشیرین از دل ایرانیان

در دلت این رازها پیوسته گشته پاریاد
ای شاخاب پارس ای دریای ناب بامداد

دست هر بیگانه‌ای از کوی تو کوتاه باد
دشمنت خوار و زبون و پست، جایش خاک باد

کِلک هر اهریمنی رسوا شود در کوی تو
خوار گردد دشمن تازی فروزه سوی تو

ای پگاهان روشن از فرجادی پر مهر تو
ای شکوه نیلگونت گوید از آیین تو

ای سرای پارسایان و همه دانشوران
ای شکوه روشنی‌بخش وخوش آوای جان

ای سرای مهرگان ای پارس شاخاب زمان
بهر ما ایرانیان همیشه باشی جاودان

#فرشید_میرزایی
#چکامه_پارسی
@AdabSar